Στην Αθήνα, αλλά και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας, αυτό που συχνά προκαλεί αρνητική εντύπωση είναι το ‘γκρι’ χρώμα των πολυκατοικιών και ειδικά των παλαιότερων, καθώς ένα παχύ στρώμα από σκόνη και ρύπους μοιάζει να έχει επικαθήσει, από καιρό πάνω στις όψεις τους.
Αν παρατηρήσετε προσεκτικά αυτές τις πολυκατοικίες, θα δείτε ότι πολλές από αυτές έχουν μια χαρακτηριστική ανάγλυφη επιφάνεια (με λακκούβες), που χωρίζεται ανά διαστήματα από κάθετες και οριζόντιες λωρίδες. Την αναγλυφότητα αυτή, την απέκτησαν μετά απο μια ειδική επεξεργασία του εξωτερικού επιχρίσματός τους, που ονομαζόταν ‘τεχνική αρτιφισιέλ’ (ή επίχρισμα τεχνητού λίθου). Η τεχνική αυτή ήταν πολύ διαδεδομένη κατά τις δεκαετίες 60 και 70.
Το βασικό πλεονέκτημα του 'αρτιφισιέλ' ήταν ότι οι επιφάνειες δεν χρειάζονταν επιπλέον χρωματισμό. Πέρα όμως από την πρακτικότητα, οι μηχανικοί επέλεγαν αυτήν την επεξεργασία καθώς θεωρούσαν ότι έδινε ένα πιο ενδιαφέρον αποτέλεσμα στην όψη και ταίριαζε με το ύφος της μεταπολεμικής Αθήνας. Δυστυχώς το πλεονέκτημα της εποχή εκείνης, δηλαδή η αποφυγή του χρωματισμού, μετατράπηκε σε μειονέκτημα, καθώς τα κοίλα σημεία των τοίχων, οι λακκούβες δηλαδή, έχουν την τάση να συγκεντρώνουν στο εσωτερικό τους ρύπους και σκόνη. Αν παρατηρήσετε προσεκτικά και συγκρίνετε τις πολυκατοικίες μεταξύ τους, θα δείτε ότι οι επιφάνειες με την τεχνική ‘αρτιφισιέλ’ είναι σχεδόν 'μαύρες'.
Οι επιφάνειες αυτές, όχι μόνο ευνοούν την συγκέντρωση της σκόνης αλλά επιπλέον δεν μπορούν και να βαφούν.
Παρόλα αυτά, η τεχνοτροπία αυτή θα πρέπει να διατηρηθεί καθώς αντιπροσωπεύει την αρχιτεκτονική των αστικών πολυκατοικιών των περασμένων δεκαετιών. Όμως, πολλοί ιδιοκτήτες διαμερισμάτων αγνοούν τον τρόπο συντήρησης των επιφανειών αυτών και προχωρούν σε χρωματισμούς με πλαστικά χρώματα. Η λύση αυτή είναι μεν πιο εύκολη αλλά είναι προσωρινή, και έτσι σε σύντομο χρονικό διάστημα οι τοίχοι χρειάζονται πάλι βάψιμο και συντήρηση. Η ενδεδειγμένη λύση είναι ο καθαρισμός από ειδικό συνεργείο (για παράδειγμα με μηχανήματα ατμού).
Τέτοιες πολυκατοικίες, υπάρχουν διάσπαρτες σε όλη την Αθήνα, όπως για παράδειγμα στην πλατεία Κολιάτσου, στη Φωκίωνος Νέγρη αλλά και στα κέντρα των περισσότερων Ελληνικών πόλεων.
Τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά της τεχνικής αρτιφισιελ είναι:
- Οι στρώσεις των τυπικών επιχρισμάτων είναι συνήθως τρεις. Στην τεχνική ‘αρτιφισιέλ’ η τελευταία στρώση έχει μεγάλο πάχος (1- 2 εκατοστά) ώστε να μπορεί να λαξευτεί χωρίς να υπάρχει κίνδυνος να αποκαλυφθεί το υπόστρωμα. Όποτε πάνω στη δεύτερη στρώση γίνονταν χαρακιές που βοηθούσαν στην καλύτερη πρόσφυση και συγκράτηση της παχύτερης και βαρύτερης τρίτης στρώσης.
- Οι δυο πρώτες στρώσης γίνονταν από τσιμεντοκονίαμα ενώ η τρίτη από τσιμεντομαρμαροκονίαμα.
- Η ιδιαίτερη απόχρωση της επιφάνειας επιτυγχάνονταν με την προσθήκη χρωστικών υλών στη μάζα του κονιάματος και όχι με εξωτερική βαφή.
- Μετά το τρίψιμο και την σκλήρυνση της τελευταίας στρώσης ξεκινούσε η λάξευση με διάφορα εργαλεία και σε διάφορα πάχη και διευθύνσεις. Έτσι το αποτέλεσμα και το βάθος της λάξευσης διέφερε, πχ. άλλοτε συναντάται λεπτή λάξευση και άλλοτε με κοιλότητες μεγαλύτερης διαμέτρου.
- Η επιφάνεια έπρεπε να λαξευτεί από τον ίδιο τεχνίτη ώστε το τελικό αποτέλεσμα να έχει ομοιομορφία. Άλλωστε, είναι γνωστό ότι το αποτέλεσμα κάθε χειροποίητης εργασίας εξαρτάται κυρίως από την προσωπική δεξιοτεχνία του δημιουργού. Έτσι η επιφάνεια χωρίζονταν σε μικρότερα τμήματα με λωρίδες (πλάτους 4-6 εκατοστών) ώστε ο συγκεκριμένος τεχνίτης που αναλάμβανε τη δουλειά να μπορούσε να διακόπτει ανά τακτά χρονικά διαστήματα την εργασία του.