Σε κάποιους οικισμούς, στέκονται ακόμη αγέρωχοι οι πύργοι των άλλοτε μεγάλων και ισχυρών οικογενειών της Μάνης. Σε κάποια από αυτά τα κτίσματα έχει γίνει ανακαίνιση και συντήρηση, αν και πολλά έχουν αφεθεί στη φθορά του χρόνου και την εγκατάλειψη.
Παραδοσιακά χωριά στην Ανατολική Μάνη
Ξεκινώντας από το Γύθειο προς την ανατολική ή προσηλιακή Μάνη και ανεβαίνοντας τον Ταΰγετο, ο ταξιδιώτης συναντά την πρώτη ομάδα παραδοσιακών οικισμών: Τον Πλάτανο, τα Κονάκια, τον Καρβελά, τη Μυρσίνη, το Σιδηρόκαστρο, το Μεσοχώρι και τον Πολυάραβα.
Ο Πολυάραβας , μόλις 26 χιλιόμετρα από το Γύθειο, είναι κτισμένος σε υψόμετρο 840 μέτρων και έχει εξαιρετικό κλίμα. Η αρχική ονομασία του χωριού ήταν πολυτζάραβος – δηλαδή τόπος με πολλά τζάρα (φρύγανα).
Δίπλα στον Πολυάραβα υπάρχει το χωριό Αστέριον η Σολά.
Η Καρυούπολη είναι κτισμένη σε μια φυσικά οχυρή θέση. Στο ύψωμα λοιπόν έχει κτιστεί ένα οχυρό με τοξωτές πύλες, και πολεμίστρες. Το οχυρό της Καρυούπολης έλεγχε την είσοδο προς τη Μάνη.
Ο Αγέρανος απέχει 14 χιλιόμετρα από το Γύθειο. Στον Αγέρανο ο επισκέπτης μπορεί να δει το τειχισμένο συγκρότημα του Αντωνόμπεη Γρηγοράκη. Η οικογένεια των Γρηγοράκηδων ανέδειξε τρεις μπέηδες που ηγεμόνευσαν επί 26 χρόνια πριν την επανάσταση, ενώ στις παραμονές της επανάστασης την εξουσία πήρε ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης. Στο χωριό υπάρχουν επίσης οι πέτρινες κατοικίες (πυργοκατοικίες) των οικογενειών Αλτζερινάκου και Ξηραντάκου καθώς και το συγκρότημά του Τσικουρίου.
Άλλοι εξίσου ενδιαφέροντες οικισμοί – οι πιο πολλοί έχουν ερειπωμένα κτίσματα – είναι η Χιμάρα, τα Σκαλτσοτιάνικα, η Ριγανόχωρα, η Γονέα, το Φλομοχώρι, η Χαλικιά Βάττα, τα Κορογιάνικα, ο Δρυμός ή Δρυαλίς, το Νυφί, ο Άγιος Δημήτριος, η Τραχήλα (ψαροχώρι), η Καινούργια Χώρα και το Πάλιρος.
Η Λάγια είναι κεφαλοχώρι της περιοχής. Εδώ μπορεί να δει και να μελετήσει κανείς τους χαρακτηριστικούς κόλουρους πύργους, όπως του Μαυροδακάκου και του Γιαννόγγονα. Η Λάγια ήταν ιδιαίτερη πατρίδα της ηθοποιού Αλίκης Βουγιουκλάκη.
Η Αρχιτεκτονική της Μάνης είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα για τους επισκέπτες που αγαπούν τις τοπικές παραδόσεις και μελετούν τις παραδοσιακές τεχνικές. Ωστόσο, πολλά κτίσματα χρήζουν συντήρησης και αποκατάστασης. Ακόμη και κάποια νεότερα κτίσματα μπορεί να χρειάζονται ανακαίνιση.
Για επαγγελματικές συμβουλές πάνω στο θέμα της ανακαίνισης, για οποιοδήποτε κτίσμα επισκεφτείτε την ιστοσελίδα της κατασκευαστικής εταιρείας του Ιωάννη Φούσκα.
Φωτογραφία: Από Villy Tyraski - Έργο αυτού που το ανεβάζει, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=64564041
