Οι περισσότεροι πύργοι και τα πυργόσπιτα ανήκαν σε σημαντικές και πανίσχυρες οικογένειες Μανιατών. Σημαντική πληγή, βέβαια για την εξέλιξη και την ανάπτυξη της Μάνης αποτελούσαν οι βεντέτες μεταξύ των ισχυρών οικογενειών κατά τη διάρκεια των οποίων ξεκληρίζονταν ολόκληρες οικογένειες.
Στη δυτική ακτή της Λακωνίας βρίσκονται τα Άλικα, στα οποία έχουν διατηρηθεί αρκετοί πύργοι, όπως της οικογένειας Φιλιππάκου αλλά και μεταγενέστερα αρχοντικά του 19ου αιώνα.
Η Κυπάρισσος, καθώς κατοικείται από τα αρχαία χρόνια, έχει ακρόπολη, ενώ πολλές εκκλησίες του χωριού έχουν κτιστεί με δομικά υλικά που προέρχονταν από την αρχαία πόλη.
Ασφαλώς, ένας από τους πιο γνωστούς παραδοσιακούς οικισμούς της Ελλάδας είναι η Βάθεια. Η Βάθεια είναι κτισμένη στην κορυφή ενός λόφους και οι εργασίες συντήρησης ήταν τόσο εκτεταμένες που πλέον αποτελεί ένα από τους καλύτερα διατηρημένους οικισμούς της Ελλάδας. Στη Βάθεια λειτουργούν και αρκετοί ξενώνες, οι οποίοι φημίζονται για την υψηλή αισθητική τους.
Η Βάθεια άκμασε κατά τον 17ο αιώνα αλλά αργότερα η περιοχή παράκμασε λόγω των μοκροχρόνιων βεντετών. Έτσι στις αρχές του 20ου αιώνα – την περίοδο δηλαδή της αστικοποίησης – η Βάθεια είχε σχεδόν πλήρως ερημώσει.
Οι πύργοι της Βάθειας είναι κτισμένοι με την χαρακτηριστική γκρίζα πέτρα της Μάνης και με αγκωνάρια λευκού μαρμάρου. Επειδή ο χαρακτήρας των κτισμάτων αυτών ήταν πολεμικός και αμυντικό, στους πύργους διαμορφώνονταν πολεμίστρες και ζεματίστρες πάνω από την κεντρική είσοδο του κτιρίου.
Η Κοίτα είναι επίσης ένας χαρακτηριστικός Μανιάτικος οικισμός. Έχει έξι συνοικίες / μαχαλάδες που αντιστοιχούν σε έξι μεγάλα γένη του χωριού. Η διατήρηση του πολεοδομικού ιστού του οικισμού είναι αξιόλογη.
Άλλα παραδοσιακά χωριά της δυτικής Μάνης είναι η Οχιά η Νοχιά, τα Κεριά, ο Κουνός, ο Άγιος Γεώργιος, το Δίπορο, το Λιοντάκι, τα Μουντανίστικα, η Άνω Γαρδενίτσα, η Πολεμίτα, το Μπρίκιον, η Βάμβακα, ο Τσόπακας, ο Δρύαλος, το Νικάνδρι και άλλα.
Το Λιμένιον επίσης είναι ένα όμορφο ψαροχώρι, ιδιαίτερη πατρίδα του Πέτρου Μαυρομιχάλη.
Οι παραδοσιακοί οικισμοί της Μάνης, αποδεικνύουν ότι η ομορφιά μας χώρας, δεν βρίσκεται μόνο στη θάλασσα και τις παραλίες αλλά και στο ορεινό τοπίο, στα βουνά, στις φραγκοσυκιές, στους θάμνους και στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική.
Πηγή Φωτογραφίας: https://el.m.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Vathia_Mani_Greece_3.jpg