γράφει η Μαρία Κακουλίδου - Μηχανικός　Ανακαίνισης και Αποκατάστασης Κτιρίων

Υπάρχουν ακόμα κτίρια στο κέντρο της Αθήνας αλλά και σε άλλες πόλεις που διατηρούν ακόμα στοιχεία Νεοκλασικού ρυθμού.

Κατοικίες απλές των μέσων και φτωχότερων Αθηναίων, που έφεραν ωστόσο κάτι από τη διακοσμητική τάση της εποχής, ένα γείσο, κάποιο ανάγλυφο κόσμημα, ένα διακοσμητικό θέμα, ακροκέραμα. Τα περισσότερα στέκουν αγέρωχα, μισοερειπωμένα μέχρι να αποκατασταθούν ή να κατεδαφιστούν.

Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα θέματα των διατηρητέων κτιρίων είναι οι προεξοχές των κονιαμάτων. Πώς όμως έφτιαχναν αυτές τις προεξοχές?

Από τραβηχτό επίχρισμα γινόταν ότι προεξείχε από τα τριπτά επιχρίσματα δηλαδή όλα τα σχέδια που προεξείχαν, οι λεγόμενες κορνίζες στα ανοίγματα, τα γείσα, η χαρακτηριστική ταινία διαχωρισμού του ισογείου από τον όροφο, οι ψευτοπαραστάδες, τα κιονόκρανα, τα θωράκια, οι σταγόνες κλπ.

Το τραβηχτό επίχρισμα δημιουργείται πριν την τελική στρώση των τριπτών- τριβιδιστών επιχρισμάτων με μαρμαροκονία. Αφού λοιπόν έχει τελειώσει το πρώτο χέρι (πεταχτό) επίχρισμα, για να κατασκευάσει ο τεχνίτης τα τραβηχτά πρέπει να τοποθετήσει οδηγούς στο σημείο που θα γίνει το τραβηχτό και να χαράξει το σχέδιο σε λαμαρίνα ή σε ξύλο όπως παλαιότερα. Έπειτα, στρώνει μία παχιά στρώση από σοβά ανάμεσα στους οδηγούς και μετά τοποθετώντας επάνω στους οδηγούς τη λαμαρίνα «τραβάει» το σοβά προς την κατεύθυνση που εκείνος ορίζει δημιουργώντας έτσι το σχέδιο (αυτό μπορεί να χρειαστεί και επανάληψη ανάλογα με το πόσο προεξέχει το τμήμα). Αφού στεγνώσει φτιάχνει ένα πιο ρευστό επίχρισμα (τσιμέντο – νερό) το οποίο κατά τον ίδιο τρόπο το τοποθετεί πάνω στο υπάρχον τραβηχτό και τέλος την στρώση από πούδρα μάρμαρο και τσιμέντο ώστε να μπορεί να γίνει λείο. Έπειτα ακολουθεί καλό τρίψιμο της επιφάνειας ώστε να μην ρηγματωθεί.

Όταν τα τραβηχτά προεξέχουν πάνω από 20 εκ από την όψη τότε βλητρώνουν οπλισμό ή ακόμα χτίζουν με τούβλα όπως παλιά ώστε να μην υπάρχει πολύ βάρος στο προεξέχον τμήμα.

Ένα ακόμα ενδιαφέρον κομμάτι της όψης είναι οι περίτεχνες φιγούρες που παριστάνουν ανθέμια, αγγέλους κλπ. Αυτά συνήθως ήταν γύψινα κατασκεύαζαν το πατρόν έκαναν την χύτευση με γύψο και όταν στέγνωνε το τοποθετούσαν στην όψη του κτιρίου γι αυτό το λόγο δεν αντέχουν στο χρόνο.

Οι σταγόνες γίνονταν και αυτές με το τραβηχτό επίχρισμα αρκεί λίγο πριν στεγνώσει να αφαιρούσαν από την λωρίδα εναλλάξ ίσα κομμάτια ώστε να δημιουργηθούν τα κενά.

Οι γεισίποδες και τα ακροκέραμα συνήθως είναι κεραμικά και απλά βάφονταν.