Το τμήμα Σχεδιασμού και τεχνολογίας ξύλου και επίπλου εδρεύει στην Καρδίτσα και είναι ένα από τα πιο παραγωγικά και δυναμικά τεχνολογικά εκπαιδευτικά ιδρύματα, με σύγχρονες εγκαταστάσεις και εξοπλισμένα εργαστήρια. Το γνωστικό αντικείμενό του ιδρύματος είναι μοναδικό και εξαιρετικά ενδιαφέρον. Ανάμεσα στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας είναι το μοναδικό που ασχολείται με την τεχνολογία του ξύλου (wood technology) αλλά και με τον σχεδιασμό επίπλων και αντικειμένων με έμφαση στο ξύλο (furniture design).
Από το πρόγραμμα σπουδών, ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί το μάθημα «Υλοποίηση σχεδιαστικής μελέτης» (7ο εξάμηνο σπουδών), το οποίο δίνει τη δυνατότητα στους σπουδαστές να υλοποιούν τις σχεδιαστικές τους προτάσεις, που έχουν κάνει στα εργαστήρια του βιομηχανικού σχεδιασμού.
Ωστόσο, για την επιτυχή εφαρμογή και ενσωμάτωση του μαθήματος στο πρόγραμμα σπουδών της σχολής απαιτήθηκε και απαιτείται η συνεργασία όλου του εκπαιδευτικού προσωπικού του τμήματος. Άλλωστε τέτοια εγχειρήματα επιτυγχάνονται μόνο μέσα από την ομαδική δουλειά αλλά και όταν υπάρχει ένα κοινός στόχος, που δεν είναι άλλος από τη βελτίωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Φωτογραφία: Παγκάκια από το εργαστήριο "Έπιπλο 3" (2 + 1 κομμάτια) / Καρέκλα με ταπετσαρία των Μ. Σκαράκη και Θ. Γκουνέλα / Καρέκλα της Ε. Μαρεντάκη / Παγκάκι- έλκηθρο των Μ. Μανώλη και Α. Ανδρέου
Η συνέντευξη του Αθανάσιου Μπάμπαλη (καθηγητή εφαρμογών & βιομηχανικού σχεδιαστή) στο decobook.gr με αφορμή το μάθημα "Υλοποίηση σχεδιαστικής μελέτης"
dB: Όσον αφορά στο μάθημα «Υλοποίηση σχεδιαστικής μελέτης», πότε μπήκε στο πρόγραμμα σπουδών και ποιοι ήταν οι εκπαιδευτικοί του στόχοι;
Α.Μ: Tο μάθημα Υλοποίηση Σχεδιαστικής Μελέτης μπήκε στο πρόγραμμα σπουδών μετά από δική μου εισήγηση και προτροπή το 2010. Το σκεπτικό μου ήταν ότι η εμπειρία της ολοκλήρωσης - σε τρείς διαστάσεις - των σχεδιαστικών προτάσεων των σπουδαστών μας είναι εξαιρετικά χρήσιμη στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Οι σπουδαστές καλούνται να βελτιώσουν και να πάρουν αποφάσεις σε πραγματικό χρόνο για την υλοποίηση των αντικειμένων τους, να τα κρίνουν καθώς πραγματοποιούνται και να τα αλλάζουν έτσι ώστε να είναι καλύτερα. Η εμπειρία αυτή είναι πολύ σημαντική και είναι αναπόσπαστο κομμάτι της πραγματικότητας που θα συναντήσουν στην επαγγελματική τους καριέρα. Επίσης με την ολοκλήρωση των αντικειμένων τους δίνεται η ευκαιρία να τα εκθέσουν και να εισπράξουν την ανταπόκριση του κοινού που επίσης είναι πολύ σημαντική εμπειρία.
Η διαδικασία αυτή εφαρμόζεται σε όλες σχεδόν τις σχολές στο εξωτερικό και ήταν η δικιά μου εμπειρία επίσης όταν σπούδασα στην Αγγλία.
dB: Μπορείτε να μας περιγράψετε τη διδακτική του μαθήματος;
Α.Μ: Τις πρώτες 2 εβδομάδες του εξαμήνου (15 εβδομάδες) τα διάφορα σχέδια/προτάσεις που έχουν γίνει σε προηγούμενα εξάμηνα (σε μαθήματα Βιομηχανικού Σχεδιασμού) παρουσιάζονται απο τους σπουδαστές, γίνεται μια επιλογή των προτάσεων με κάποια κριτήρια όπως η καινοτομία και η πιθανότητα υλοποίησης και καταλήγουμε σε αυτά που θα υλοποιήσουμε. Τα σχέδια προσαρμόζονται μερικώς έτσι ώστε να βελτιωθούν κατασκευαστικά και εργονομικά (όπου υπάρχουν ελλείψεις) και οι σπουδαστές καταθέτουν τα τελικά σχέδια προς υλοποίηση.
Τις επόμενες εβδομάδες δουλεύουμε στο εργαστήριο όπου σιγά-σιγά χτίζουμε τα μέρη των αντικειμένων. Η διαδικασία αυτή είναι πολύ ενδιαφέρουσα γιατί κατά την διαδικασία χτισίματος προκύπτουν αλλαγές και προσαρμογές ανάλογα με τις εντυπώσεις που δημιουργούνται καθώς τα μέρη πραγματοποιούνται. Για παράδειγμα το πάχος και άλλες διαστάσεις που υπάρχουν στα σχέδια μπορεί να μας φανούν πολύ λεπτά ή χοντρά όταν τα δούμε στην πραγματικότητα και να μην είναι αυτό που θέλει ο σχεδιαστής, ή να μην είναι πρακτικό να είναι έτσι. Άλλες φορές, νέες ιδέες προκύπτουν κατά την διαδικασία, γίνονται πειράματα και το αντικείμενο αλλάζει μορφή μερικώς… Θεωρώ οτι αυτό είναι επίσης πολύ δημιουργικό κομμάτι, ιδιαίτερα γιατί γίνεται ομαδικά και δυναμικά (τα σχόλια όλων είναι σε πραγματικό χρόνο ενώ τα μέρη χτίζονται). Η όλη διαδικασία καταγράφεται με φωτογραφίες και βίντεο για την δημιουργία της παρουσίασης της εργασίας (συνοδεύει το τελικό αντικείμενο) και την δημιουργία ενός βίντεο που δείχνει την όλη διαδικασία (αυτό το κάνω εγώ)
Στις τελευταίες εβδομάδες γίνεται η ολοκλήρωση και φινίρισμα των προτάσεων και επίσης η τελική κρίση όπου όλοι μαζί κρίνουμε τα αντικείμενα και σχολιάζουμε τα θετικά και αρνητικά και προτείνουμε αλλαγές (ή όχι) για το μέλλον…
Παράλληλα με αυτό γίνονται διαλέξεις σχετικά με τον τρόπο παρουσίασης των προτάσεων σε portfolio των σπουδαστών.
dB: Τι μηχανήματα και εξοπλισμό διαθέτει το εργαστήριο; Τι κτιριακές εγκαταστάσεις απαιτούνται;
Α.Μ: Ο εξοπλισμός που χρησιμοποιούμαι είναι όλος ο βασικός εξοπλισμός Εργαστηρίου Παραγωγής επίπλου και Κατεργασίας Ξύλου (πολλά μηχανήματα επεξεργασίας ξύλου όπως CNC κτλ.) του Εργαστηρίου Βιομηχανικού Σχεδιασμού, του Εργαστηρίου Φινιρίσματος και του Εργαστηρίου Μεταλλικών στοιχείων (στράντζες και κοπές μετάλλων κτλ.) το οποίο εξοπλίζουμε τώρα.
dB: Πως κρίνεται το γεγονός ότι πολλές σχολές σχεδιασμού τείνουν να παραμελούν το θέμα της υλικότητας και της κατασκευής και να υπερτονίζουν την «ιδέα» ακόμα και αν αυτή δεν μπορεί να υλοποιηθεί.
Α.Μ: Πιστεύω πως η εκπαίδευση σχεδιαστών χωρίς την εμπειρία της κατασκευής των σχεδιαστικών προτάσεων τους είναι απόλυτα ελλιπής. Αν η πρόταση δεν κατασκευαστεί σε κλίμακα 1:1 (εστω και με διαφορετικά υλικά) τότε η πρόταση δεν μπορεί να κριθεί μια και ο σχεδιασμός αντικειμένων αφορά σε αντικείμενα που βλέπουμε πιάνουμε ακουμπάμε και γενικά αισθανόμαστε με πολλές αισθήσεις μας. Αν το παρομοιάσω με την μαγειρική, είναι σαν ένα φαγητό που βλέπουμε στη σελίδα ενός περιοδικού ή σε μια ιστοσελίδα, αλλά αν δεν το μαγειρέψουμε και το καταναλώσουμε δεν ξέρουμε τι είναι.
