Οι τρόποι με τους οποίους επιχειρείται ο έλεγχος και η βελτιστοποίηση του εσωτερικού περιβάλλοντος, διακρίνονται συνήθως στις εξής κατηγορίες:
- Με την εφαρμογή διαφόρων σχεδιαστικών λύσεων που εφαρμόζονται εξωτερικά του κτιρίου ή στο κέλυφος του κτιρίου. Ονομάζονται και αλλιώς παθητικά συστήματα καθώς δεν απαιτούν την κατανάλωση ενέργειας. Σε αυτήν την κατηγορία ανήκουν για παράδειγμα οι τέντες και τα σκέπαστρα που προστατεύουν από τον ήλιο και τη βροχή, οι χρωματισμοί, οι μονώσεις, τα θερμομονωτικά κουφώματα, τα στεγανωτικά υλικά, ακόμη και οι φυτεύσεις και οι κουρτίνες.
- Με την εγκατάσταση συστημάτων ελέγχου του κλίματος. Σε αυτήν την κατηγορία ανήκουν τα συστήματα θέρμανσης και ψύξης που καταναλώνουν ενέργεια, όπως το τζάκι, ο λέβητας πετρελαίου, το κλιματιστικό, η αντλία θερμότητας κλπ.
Συνήθως, σε μια τυπική κατοικία ή σε ένα τυπικό επαγγελματικό κτίριο επιχειρείται ο συνδυασμός των δύο παραπάνω μεθόδων. Η πρώτη κατηγορία παρουσιάζει το πλεονέκτημα της μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας ενώ η δεύτερη παρέχει μεγαλύτερη ευελιξία στο χρήστη.
Σήμερα ο στόχος πολλών αρχιτεκτόνων και μηχανικών είναι να μπορέσουν να μειώσουν αισθητά την ενέργεια που καταναλώνεται για θέρμανση και φωτισμό, προσαρμόζοντας το κτίριο στο περιβάλλον του και λαμβάνοντας υπόψη τις τοπικές κλιματολογικές συνθήκες. Ειδικά, μετά την πετρελαϊκή κρίση της δεκαετίας του 70, όπου το κόστος της ενέργειας αυξήθηκε σημαντικά, έγινε αντιληπτό από το μεγαλύτερο μέρος των εμπλεκομένων στον κατασκευαστικό τομέα αλλά και από τους χρήστες, το πρόβλημα των ενεργοβόρων κτιρίων.
Το ενδιαφέρον πλέον, είτε πρόκειται για ανέγερση νέων κτιρίων είτε για ανακαίνισεις σπιτιών, εστιάζεται αφενός στην εξοικονόμηση ενέργειας και αφετέρου στη χρήση εναλλακτικών, οικονομικότερων και ιδανικά ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως ο ήλιος, ο άνεμος και η γεωθερμία.
Η ζώνη θερμικής άνεσης στους εσωτερικούς χώρους
Η θερμοκρασία αποτελεί έναν από τους ισχυρότερους παράγοντες που επηρεάζουν τη διαβίωσή στο εσωτερικό των κτιρίων. Βέβαια, το εύρος της θερμοκρασίας στο οποίο αισθάνονται άνετα οι ένοικοι εξαρτάται από το πολιτιστικό υπόβαθρό, από την ιδιοσυγκρασία, από τα φυσικά χαρακτηριστικά, αλλά και από την ψυχολογία των ατόμων. Αυτό σημαίνει ότι η ζώνη θερμικής άνεσης δεν είναι ίδια για όλους τους ανθρώπους. Για παράδειγμα οι άνθρωποι που ζουν σε θερμά κλίματα είναι πιο ευαίσθητοι στις χαμηλές θερμοκρασίες και το αντίστροφο. Επίσης υπάρχουν άνθρωποι που προτιμούν τη ζέστη από το κρύο και αντίστροφα. Επιπλεόν, η ζώνη θερμικής άνεσης μπορεί να αλλάξει στην διάρκεια της ζωής ενός ανθρώπου. Για παράδειγμα τα πολύ μικρά παιδιά και οι ηλικιωμένοι είναι εξαιρετικά ευαίσθητοι στο κρύο και στις υψηλές θερμοκρασίες.
Παρά τις επιμέρους διαφορές, η τυπική ζώνη θερμικής άνεσης για ένα μέσο άνθρωπο είναι μεταξύ 20οC και 26οC με σχετική υγρασία μεταξύ 20-80%.
Συμπερασματικά λοιπόν, τα κτίρια είτε πρόκειται για νεοαναγειρόμενες οικοδομές είτε για ανακαινίσεις θα πρέπει να καλύπτουν δύο βασικές απαιτήσεις που συχνά αντικρούουν η μία την άλλη. Από την μία υπάρχει η ανάγκη για άνετη διαβίωση και από την άλλη είναι επιθυμητή η εξοικονόμηση ενέργειας. Αυτό σημαίνει ότι ο ειδικός επαγγελματίας που θα αναλάβει τη μελέτη του έργου θα πρέπει να είναι ευαισθητοποιημένος σε ζητήματα κατανάλωσης ενέργειας και να γνωρίζει τις σχετικές μεθόδους. Για ανακαίνίσεις, μελέτες θερμομονώσεων και θερμοπροσόψεων, ενεργειακά πιστοποιητικά, εγκατάσταση αντλιών θερμότητας κ.ά., επισκεφτείτε την κατασκευαστική εταιρεία του Ιωάννη Φούσκα.
