Τζάκι: Η εξέλιξη του στύλ

Τζάκι: Η εξέλιξη του στύλ "Overmantel" by VAwebteam at English Wikipedia - http://collections.vam.ac.uk/item/O77712/chimneypiece-and-overmantel/. Licensed under CC BY-SA 3.0 via Commons

Σήμερα, το τζάκι είναι πιο επίκαιρο από ποτέ τόσο ως εξαιρετικά αποδοτικό στοιχείο θέρμανσης όσο και ως βασικό στοιχείο της διακόσμησης ενός χώρου. Πριν αποφασίσετε για το είδος θέρμανσης που θα εγκαταστήσετε στο χώρο σας συμβουλευτείτε την κατασκευαστική εταιρία του Ιωάννη Φούσκα, μια αξιόπιστη τεχνική εταιρεία που ειδικεύεται στην ανακαίνιση κατοικίας.

Το τζάκι αποτελεί ένα από τα παλαιότερα αρχιτεκτονικά στοιχεία στην ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού. Ο βασικός λόγος κατασκευής τζακιών είναι για να λειτουργούν ως εστίες φωτιάς σε εσωτερικούς χώρους. Τυπικά υλικά κατασκευής τζακιών είναι τα κεραμικά τούβλα, οι πέτρες και τα μέταλλα. Αρχικά, τα τζάκια κατασκευάζονταν αποκλειστικά για πρακτικούς λόγους, για να θερμαίνουν δηλαδή τους εσωτερικούς χώρους, να εξυπηρετούν στο μαγείρεμα και στην παραγωγή θερμού νερού για το πλύσιμο των ρούχων, το λουτρό και άλλες εργασίες. Σταδιακά ωστόσο οι εστίες θερμότητες άρχισαν να διακοσμούνται και να αποτελούν σημαντικό στοιχείο της διακόσμησης του χώρου. Στην περίοδο της βιομηχανικής επανάστασης, το ηλεκτρικό ρεύμα και η κεντρική θέρμανση άρχισαν να επικρατούν και να εκτοπίζουν το τζάκι από την κατοικία.

Τα σύγχρονα τζάκια εκτός από πρακτικούς λόγους εξυπηρετούν και ως βασικό αισθητικό στοιχείο του χώρου. Στην αγορά υπάρχουν τζάκια με ιδιαίτερο designκαι πρωτοποριακά υλικά. Εκτός από εξαιρετικό σχεδιασμό, τα σύγχρονα τζάκια έχουν και υψηλό βαθμό απόδοσης.

Η τεχνολογία του τζακιού έχει αλλάξει πολύ με το πέρασμα των χρόνων. Ωστόσο, τα βασικά δομικά συστατικά συνεχίζουν να είναι το περίβλημα που διατηρεί τη φωτιά και η καπνοδόχος, μέσα από την οποία απομακρύνεται ο καπνός.

Τα παλαιότερα τζάκια κτίζονταν απευθείας πάνω στο έδαφος, μέσα σε σπήλαια ή στις κατοικίες. Η χωροθέτησή τους γίνονταν στο κέντρο για να αποφεύγεται η μετάδοση της φωτιάς στους τοίχους. Ευρήματα προϊστορικών τζακιών έχουν βρεθεί σε όλες τις ηπείρους του πλανήτη. Τα πρώτα κτιστά τζάκια συναντώνται από τον 9ο αιώνα και έχουν τη μορφή εσοχής σε ένα παχύ τοίχο. Ο καπνός απομακρύνεται από οπή στον τοίχο, Η βασική δυσκολία που χαρακτήριζε τις πρώτες προσπάθειες του ανθρώπου να θερμάνει τους εσωτερικούς χώρους ήταν η απομάκρυνση του τοξικού καπνού. Ακόμα κα μετά από αρκετά χρόνια προσπαθειών, ο καπνός απομακρύνονταν μέσα από ανοιχτά παράθυρα ή από οπές στους τοίχους και στην στέγη.

Η καπνοδόχος με την καμινάδα, αναπτύχθηκε ως κατασκευαστική λύση στην Βόρεια Ευρώπη τον 11 ή το 12ο αιώνα και ουσιαστικά έλυσε το πρόβλημα της απομάκρυνσης των καυσαερίων. Μετά την ανακάλυψη της καπνοδόχου το τζάκι μπορούσε να κατασκευάζεται σε όλα τα δωμάτια μιας κατοικίας. Παρά την πρακτικότητα της εφεύρεση, η καπνοδόχος δεν κατασκευάζονταν σε όλα τα τζάκια καθώς είχε κόστος κατασκευής και συντήρησης. Έτσι για πολλά χρόνια αργότερα οι άνθρωποι επέλεγαν να κατασκευάσουν φωλιές θέρμανσης χωρίς καπνοδόχο.

Σήμερα, το τζάκι είναι πιο επίκαιρο από ποτέ. Δείτε ωστόσο και άλλους εναλλακτικούς τρόπους θέρμανσης μετά την ανακαίνιση.

Συντομη εξέλιξη του στυλ του τζακιού από το μεσαίωνα μέχρι το μοντερισμό.

Ρωμανική εποχή (11ος-12ος αιώνας)/ Γοτθική εποχή (13ος αιώνας)

Την εποχή αυτή το τζάκι κατασκευάζεται από πέτρα και έχει εξαιρετικά μεγάλο μέγεθος καθώς λειτουργεί ταυτόχρονα ως εστία θέρμανσης και ως εστία μαγειρέματος. Η τοποθέτηση του γίνεται στον τοίχο και έχει τοξοειδή μορφή. Αργότερα (13ος αιώνας) η καπνοδόχος έχει το σχήμα παραλληλεπίπεδου. Αυτό γίνεται γιατί στα διώροφα κτίσματα τα τζάκια τοποθετούνται στην ίδια κατακόρυφο. Δηλαδή, η καπνοδόχος του κάτω τζακιού εγκαθίσταται πίσω από την καπνοδόχο του πάνω τζακιού, ενώ μεταξύ τους υπάρχει λεπτή τοιχοποιία.

Όσον αφορά στην αισθητική, τα τζάκια αρχίζουν να επενδύονται με πέτρες και να εμφανίζονται δειλά ζωγραφικές και γλυπτικές παραστάσεις. Αργότερα (14ος αιώνας) οι λαμπάδες αποτελούν ανεξάρτητες κολώνες που υποστηρίζουν το περίζωμα του τζακιού. Την εποχή αυτή το τζάκι αρχίζει τα κατασκευάζεται σε περισσότερα δωμάτια.

Μια άλλη μορφή τζακιού που επικράτησε σε όλο το Μεσαίωνα ήταν το ανοιχτό τζάκι που κατασκευάζονταν στη μέση μιας μεγάλης αίθουσας. Ο καπνός έφευγε από άνοιγμα στην οροφή ενώ αργότερα τοποθετούνταν και περσίδες που έκλειναν για να αποτρέπουν την είσοδο της βροχής και του χιονιού

Αναγέννηση (15ος-16ος αιώνας)

Την περίοδο της Αναγέννησης ανθούν όλες οι τέχνες όπως η αρχιτεκτονική, η γλυπτική και η ζωγραφική. Το τζάκι αποκτά έντονο διακοσμητικό χαρακτήρα με περίτεχνες γλύπτες διακοσμήσεις ή με ζωγραφικές παραστάσεις που καλύπτουν ολόκληρη την κατασκευή. Η εστία κατασκευάζεται από επίπεδες πέτρες που τοποθετούνται στο πάτωμα. Η συγκεκριμένη λύση επικράτησε μέχρι τον 19ο αιώνα.

Τον 16ο αιώνα εισάγονται και άλλα υλικά επένδυσης τζακιών όπως το ξύλο, ο γύψος το τούβλο, ενώ τα πλευρικά στηρίγματα παραμένουν πέτρινα.

Η εποχή των Λουδοβίκων και του Ναπολέοντα

Την εποχή του Λουδοβίκου του 13ου η καμινάδα μαζί με την επένδυσή της γίνεται στενότερη ενώ εμφανίζεται και ο καθρέφτης ως διακοσμητικό στοιχείο πάνω από την εστία, ένα διακοσμητικό στοιχείο που συνηθίζεται ακόμη και σήμερα. Η εποχή του Λουδοβίκου του 14ου χαρακτηρίζεται από την μπαρόκ αισθητική, τη μεγαλοπρέπεια και την πολυτέλεια σε κάθε είδους κατασκευή. Στα επόμενα χρόνια (Λουδοβίκος 16ος) παρατηρείται μια επιστροφή στις παλαιότερες, γεωμετρικές γραμμές ωστόσο διατηρούνται κάποια μπαρόκ στοιχεία. Στα χρόνια του διευθυντηρίου το τζάκι αποκτά λιτό χαρακτήρα τόσο στην κατασκευή όσο και στην διακόσμηση. Κατασκευάζεται από λευκό μάρμαρο και διακοσμείται με ορθογώνιο καθρέφτη.

Την εποχή της αυτοκρατορίας υπάρχει μια τάση επιστροφής στην ελληνορωμαϊκή αισθητική. Την εποχή του Λουδοβίκου του 18ου επανέρχονται μοτίβα από την ελληνική, τη ρωμαϊκή αι την αιγυπτιακή παράδοση ενώ επαναλαμβάνονται και παλαιότερες μορφές με έμφαση στις καμπύλες. Την εποχή του Ναπολέοντα του 3ου κυριαρχεί η τάση της αντιγραφής και της μίξης κάθε είδους στυλ με κοινό χαρακτηριστικό τη μεγαλοπρέπεια και την πολυτέλεια.

20ος αιώνας (ArtNouveau, ArtDeco, Μοντερνισμός)

Το ArtNouveauαποτελεί ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον στυλ διακόσμησης που επηρέασε την αρχιτεκτονική και το σχεδιασμό των αντικειμένων και όπου αφομοιώνονται ετερόκλητα στυλ, όπως στοιχεία γοτθικά, βυζαντινά, και στοιχεία από την ανατολή. Οι γραμμές γίνονται καμπύλες, και σχηματίζουν περίτεχνα φυτικά μοτίβα και γυναικείες φιγούρες. Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο που αρχίζει να επηρεάζει τον σχεδιασμό είναι η ανάπτυξη νέων υλικών.

Ωστόσο, μετά τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο το τζάκι αποκτά μια λιτότητα. Το στυλ ArtDecο χαρακτηρίζεται από τη γεωμετρική απλότητα προσπαθώντας να περάσει την αίσθηση της πολυτέλειας και της λάμψης.

Η μεγάλη αλλαγή σε όλα τα επίπεδα και κυρίως στον τρόπο ζωής των ανθρώπων ήρθε με τη βιομηχανική επανάσταση. Το ηλεκτρικό ρεύμα και η κεντρική θέρμανση έγιναν εξαιρετικά δημοφιλή καθώς ταίριαζαν στο σύγχρονο τρόπο ζωής, στις πυκνοκατοικημένες πόλεις και στα μικρά διαμερίσματα των πολυκατοικιών. Το τζάκι στην κατοικία σχεδόν εγκαταλείφθηκε. Ωστόσο, η ενεργειακή κρίση του 70 αλλά και η αναγνώριση του τζακιού ως ένα ιδιαίτερο στοιχείο διακόσμησης που φέρνει θαλπωρή και ζεστασιά στο χώρο οδήγησαν στην ολική επαναφορά του τζακιού.

Σχετικά Άρθρα

  • Διαρρύθμιση επίπλων γύρω από το τζάκι Διαρρύθμιση επίπλων γύρω από το τζάκι

    Το τζάκι συμβάλει σημαντικά στη δημιουργία ζεστής ατμόσφαιρας και σχεδόν πάντα αποτελεί το κεντρικό σημείο γύρω από το οποίο αναπτύσσεται η διαρρύθμιση των επίπλων και η κυκλοφορία στο χώρο. Για να γίνει σωστή διαρρύθμιση των επίπλων γύρω από το τζάκι θα πρέπει να δοθεί βαρύτητα σε δύο παραμέτρους. Πρώτον, θα πρέπει να τοποθετηθούν οι καναπέδες, οι πολυθρόνες και τα λοιπά καθίσματα στην κατάλληλη απόσταση, έτσι ώστε τόσο τα μέλη του νοικοκυριού όσο και οι περιστασιακοί επισκέπτες να μπορούν να χαίρονται τη ζεστασιά που προσφέρει το τζάκι. Δεύτερον, το τζάκι πρέπει να αντιμετωπιστεί ως κεντρικό σημείο που κυριαρχεί τόσο στη διαρρύθμιση όσο και στη διακόσμηση του χώρου. 

  • Μεγάλα υπνοδωμάτια με τζάκι και καθιστικό. Πόσο λειτουργική είναι η νέα αυτή τάση; Μεγάλα υπνοδωμάτια με τζάκι και καθιστικό. Πόσο λειτουργική είναι η νέα αυτή τάση;

    Τα τελευταία χρόνια, μια από τις σημαντικότερες αλλαγές που συντελέστηκαν στην αρχιτεκτονική εσωτερικών χώρων και στη διακόσμηση είναι στο σχεδιασμό του χώρου του ύπνου του ζευγαριού, δηλαδή στο σχεδιασμό του Master Bedroom. Στις χώρες, όπου υπάρχει διαθεσιμότητα μεγάλων οικοπέδων και κατοικιών, οι διαστάσεις των υπνοδωματίων αυξήθηκαν σημαντικά ή ακόμη και διπλασιάστηκαν. Επίσης, ενσωματώθηκαν στοιχεία και λειτουργίες όπως ένα τζάκι, ένα μικρό καθιστικό, ένας χώρος για γυμναστική, ένα δωμάτιο για τα ρούχα (γκαρνταρόμπα) και φυσικά ένα άνετο και πολυτελές μπάνιο, στο οποίο έχει πρόσβαση μόνο το ζευγάρι. Μάλιστα τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιείται αρκετά ο όρος master suite προκειμένου να περιγράψει εκείνα τα υπνοδωμάτια που διαθέτουν τις ανέσεις μιας σουίτας.

  • Επένδυση τζακιού: σύγχρονα υλικά και μορφολογία Επένδυση τζακιού: σύγχρονα υλικά και μορφολογία

    Τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα λόγω του υψηλού κόστους του πετρελαίου και του ηλεκτρικού ρεύματος, η κατασκευή τζακιών έχει γίνει ιδιαίτερα δημοφιλής. Αν προγραμματίζετε ανακαίνιση σπιτιού ερευνήστε τη δυνατότητα εγκατάστασης ενεργειακού τζακιού. 

     


    Το τζάκι αποτελεί σημαντικό στοιχείο του χώρου. Είναι συνυφασμένο με τη ζεστασιά, τη γλυκιά θαλπωρή, τη συντροφιά της παρέας, τη συγκέντρωση της οικογένειας. Σήμερα αποτελεί ουσιαστικά αξιόλογη, εναλλακτική και πολλές φορές αποκλειστική πηγή θέρμανσης. Για την εξωτερική επένδυση του τζακιού επιλέγονται υλικά με κριτήρια τη σωστή λειτουργία του τζακιού, την αισθητική, την πυρασφάλεια και τη διακριτικότητα. Η μορφολογία της επένδυσης και το υλικό της επιλέγονται ανάλογα με τη διακόσμηση του χώρου. Για παράδειγμα, σε κλασικό παραδοσιακό τζάκι επιλέγουμε συνήθως τραπεζοειδούς μορφής επένδυση, καμινάδα με γείσο και την πέτρα ως υλικό επένδυσης. Σε μοντέρνο, αστικό τζάκι η καμινάδα έχει ορθογωνική μορφή και ως υλικό επιλέγονται πετρώματα (γρανίτες).

    Υλικά

    Σκυρόδεμα- Επιχρίσματα

    Η επένδυση από εμφανές σκυρόδεμα συμβάλλει στη μινιμαλιστική όψη του τζακιού. Επίσης επιχρίσματα με βάση το τσιμέντο, βαμμένα με χρώματα και τεχνικές ανάλογα με το στυλ διακόσμησης του χώρου διαμορφώνουν τζάκια σε απέριττη γραμμή.

     τζάκι, μπετόν, σκυρόδεμα

Τελευταίες Απαντήσεις

Decobook.gr

© Copyright 2010 - DecoBook. All Rights Reserved