Το υπόγειο μπορεί να έχει επικοινωνία με την υπόλοιπη κατοικία με εσωτερική σκάλα και ταυτόχρονα να έχει πρόσβαση από τον εξωτερικό χώρο, είτε να είναι αυτόνομο από την υπόλοιπη κατοικία.
Πριν την ανακαίνιση του υπογείου θα πρέπει να αποφασιστούν οι νέες χρήσεις που θα εγκατασταθούν, ώστε να γίνουν οι κατάλληλες επιλογές υλικών και οι ανάλογες εργασίες ανακαίνισης.
Αρχικά αφού έχουν αποφασιστεί οι νέες χρήσεις σχεδιάζεται η κάτοψη του υπογείου με τη χωροθέτηση των χρήσεων και των διαδρόμων για να εξασφαλιστεί η λειτουργικότητα του χώρου. Σε περίπτωση ήδη διαμορφωμένων επιμέρους χώρων λαμβάνονται υπόψη και γίνεται προσπάθεια ένταξής τους στη νέα διαρρύθμιση, ώστε να αποφευχθούν κατά το δυνατόν καθαιρέσεις τοίχων με το ανάλογο κόστος. Αν το υπόγειο είναι ενιαίος χώρος μπορεί να διαρρυθμιστεί με διαχωριστικά ξηράς δόμησης, είτε με έπιπλα χαμηλά ή υψηλά. Η δεύτερη επιλογή είναι περισσότερο ευέλικτη, αρκεί να είναι κατάλληλη για την επιλεγμένη χρήση. Σε κάποιες χρήσεις που απαιτούν απομόνωση από τον υπόλοιπο μπορούν να επιλεγούν υαλοστάσια που ενοποιούν οπτικά το χώρο, αλλά ταυτόχρονα τον χωρίζουν, π.χ. καθιστικό με κάβα ποτών.
Σε κάθε περίπτωση το υπόγειο θα πρέπει να είναι στεγνό από υγρασίες, οπότε πρέπει να προηγηθεί έλεγχος για εντοπισμό τυχόν υγρασιών και των αιτίων που τις προκαλούν. Αν διαγνωστούν τα αίτια στη συνέχεια ακολουθεί η αποκατάστασή τους κατά περίπτωση, αν οφείλονται σε ρηγματώσεις των περιμετρικών τοίχων, διαρροές σωληνώσεων ή ακόμη και σε κακό αερισμό και συμπύκνωση υδρατμών.
Οι εργασίες ανακαίνισης σε τοίχους, δάπεδο και οροφή εξαρτώνται από την κατάστασή τους. Πολλά υπόγεια αφήνονται ημιτελή με ανεπίχριστη οροφή και τοίχους και ανεπίστρωτο δάπεδο. Επίσης έχουν πολύ απλή ηλεκτρολογική εγκατάσταση και δεν έχουν σύστημα θέρμανσης. Στις περιπτώσεις αυτές επιλέγονται υλικά για την επίστρωση του δαπέδου ανάλογα με τις επιλεγμένες χρήσεις, ενώ για την οροφή επιλέγεται συχνά η λύση της ψευδοροφής με χωνευτά φωτιστικά, καθώς εντείνουν το αίσθημα της ευρυχωρίας.
Οι τυχόν φεγγίτες του υπογείου θα πρέπει να αντικατασταθούν με νέους θερμομονωτικούς σε συνδυασμό με την εγκατάσταση συστήματος θέρμανσης, ώστε οι χώροι να είναι βιώσιμοι. Επίσης θα πρέπει να γίνει νέα ηλεκτρική εγκατάσταση ή να συμπληρωθεί η υπάρχουσα.
Με την ανακαίνιση κατοικίας αξιοποιείται ο χώρος του υπογείου και μπορεί να μετατραπεί σε κέντρο του ενδιαφέροντος ολόκληρου του σπιτιού, αλλά συγχρόνως αυξάνεται και η αξία της κατοικίας. Δημοφιλείς και κατάλληλες χρήσεις για το υπόγειο αποτελούν το καθιστικό με μπαρ που προσφέρει ευκαιρίες συγκέντρωσης φίλων και συγγενών, αίθουσα home cinema για την απόλαυση θεαμάτων με παρέα που προσομοιάζει με κινηματογράφο. Χώροι που προσφέρουν ψυχαγωγία σε μεγάλους και παιδιά είναι μία αίθουσα μπιλιάρδου ή ένα play room στο υπόγειο. Επίσης μπορεί να δημιουργηθεί κάποιος ξενώνας βολικός για τη φιλοξενία επισκεπτών, βιβλιοθήκη για την οργάνωση συλλογών βιβλίων που δίνει τη δυνατότητα απόλαυσης της ανάγνωσης με ησυχία ενός καλού βιβλίου. Το υπόγειο είναι κατάλληλο για χωροθέτηση χώρων fitness, όπως γυμναστήριο, σάουνα. Τέλος ένα τμήμα του υπογείου πρέπει να αποδοθεί σε βοηθητικές χρήσεις, όπως κάβα ποτών, αποθήκη τροφίμων , εργαλείων, ξύλων, γενική αποθήκη και χώρο πλυντηρίου-στεγνωτηρίου.
Το υπόγειο έχει συνήθως καθόλου ή λίγο φυσικό φωτισμό. Σε αντιστάθμισμα για τη δημιουργία ευχάριστης ατμόσφαιρας επιλέγουμε για τους τοίχους χρώματα έντονα και φωτεινά και πολυλειτουργικά έπιπλα, δηλαδή καναπέδες που γίνονται κρεβάτι ή αυξάνουν το χώρο του καθιστικού, βιβλιοθήκες χωρίς πλάτη που μπορούν να αξιοποιηθούν ως διαχωριστικά χωρίς να δημιουργούν αίσθημα στενότητας.
Γίνεται λοιπόν φανερό ότι η διαρρύθμιση και ανακαίνιση του υπογείου πρέπει να γίνει υπό την καθοδήγηση και την επίβλεψη ειδικών, ώστε να γίνει σωστά και οικονομικά χωρίς καθυστερήσεις και προβλήματα.