Σχετικά Άρθρα

• Φυτεμένες όψεις ή αλλιώς ζωντανοί τοίχοι

  Τα φυτά προσφέρουν σκίαση, δροσιά, ηχομόνωση και θέα. Η οικονομική ανακαίνιση σπιτιών ή επαγγελματικών χώρων μπορεί να περιλαμβάνει λύσεις με φυτά μικρής η μεγάλης κλίμακας. Για προτάσεις ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων και εξωτερικές θερμομονώσεις επισκεφτείτε την κατασκευαστική εταιρία του Ιωάννη Φούσκα.

  

  Οι φυτεμένες όψεις, ονομάζονται αλλιώς και κατακόρυφοι κήποι. Η πρώτη αναφορά σε φυτεμένες όψεις μπορεί να θεωρηθεί ή περίπτωση των κρεμαστών κήπων της Βαβυλώνας. Στην ουσία πρόκειται για την κάλυψη των κατακόρυφων όψεων ενός κτίσματος με φυτά και βλάστηση ή ακόμη και τη δημιουργία κατακόρυφων τοίχων από φυτά (φυτοφράχτες).

  

  Photo by Osborne Architects - More contemporary garage photos

  Τα αφελή είναι πολλά, ιδιαίτερα στους πυκνοκατοικημένους αστικούς χώρους όπου η έλλειψη πρασίνου αποτελεί σημαντικό πρόβλημα. Το πράσινο εκτός από αισθητική αναβάθμιση μπορεί να βελτιώσει την ενεργειακή και ηχομονωτική συμπεριφορά ενός κτιρίου. Ειδικά όσο αφορά στην ενεργειακή αναβάθμιση η βλάστηση προσφέρει σκίαση, φυσικό δροσισμό ακόμη και θερμομόνωση. Γενικά μειώνει το μικροκλίμα σε τοπικό επίπεδο (φαινόμενο αστικής νησίδας) και προσφέρει μια ενδιαφέρουσα θέα. Όσον αφορά στην ηχομόνωση, οι φυτοφράκτες είναι ιδανικοί στη μείωση εξωτερικών θορύβων από αυτοκινητόδρομους αλλά και στην απορρόφηση μέρους των ρύπων.

  Ιδανικά κτίρια για την ανάπτυξη βλάστησης είναι τα μεγάλα κτίρια με μονότονες όψεις όπως κτίρια στάθμευσης αυτοκινήτων, σχολεία, μεγάλα εκπαιδευτικά κτίρια, αποθήκες όπως επίσης και κτίρια που έχουν μεγάλα σόκορα.

  Το βασικό μειονέκτημα των φυτεμένων όψεων είναι καταρχάς η εμφάνιση υγρασίας μεταξύ τοίχου και φυτών. Ωστόσο, τα σημερινά συστήματα ελαχιστοποιούν αυτόν τον κίνδυνο. Ένα άλλο ζήτημα είναι η προσέλκυση εντόμων και ζωυφίων, στοιχείο ωστόσο που επιβεβαιώνει ότι η όψη είναι ζωντανή. Άλλωστε, εκτός από έντομα συχνά προσελκύονται και πουλιά.

  Οι φυτεμένοι τοίχοι είναι κατάλληλοι τόσο για εφαρμογές εξωτερικού χώρου όσο και για εφαρμογές εσωτερικού χώρου. Στη δεύτερη περίπτωση πρέπει να εξασφαλίζεται ο φωτισμός των χώρου (φυσικό ή τεχνητός). Στη φωτογραφία παρουσιάζεται μια ωραία ιδέα για ανακαίνιση μπάνιου με φυτεμένο τοίχο.

  

  Photo by Siol - Search contemporary bathroom pictures

  Οι τύποι φυτεμένων όψεων είναι δύο ανάλογα με το σύστημα ανάπτυξης των φυτών

  Ο πρώτος τύπος περιλαμβάνει την κατασκευή συστήματος στήριξης προκειμένου να αναπτυχτούν αναρριχώμενα φυτά. Οι ρίζες των φυτών βρίσκονται στο έδαφος ενώ πάνω στον τοίχο μπορεί να τοποθετηθεί μεταλλικός σκελετός ή συρματόσκοινα για να βοηθήσει την αναρρίχηση των φυτών. Το μειονέκτημα του συγκεκριμένου τύπου είναι ότι απαιτούνται αρκετά χρόνια για την πλήρη κάλυψη ενός τοίχου. Ένα ιδανικό φυτό για αναρριχώμενο τοίχο αποτελεί η άμπελος. Όσον αφορά στα συρματόσκοινα, συνιστάται η χρήση ανοξείδωτου χάλυβα για να αποφευχθεί η διάβρωση. Υπάρχουν επίσης και συστήματα στήριξης που βρίσκονται σε κάποια απόσταση από την όψη. Η λύση αυτή είναι κατάλληλη σε περίπτωση που όψη δεν είναι επίπεδη αλλά και για να μειωθούν οι κίνδυνοι διάβρωσης του τοίχου λόγω των φυτών και της υγρασίας. Τα μεταλλικά πλέγματα έχουν περισσότερες σχεδιαστικές δυνατότητες από τα συρματόσχοινα καθώς μπορούν να είναι επίπεδα ή καμπύλα.

  Ο δεύτερος τύπος αφορά στην ανάπτυξη βλάστησης επάνω στον τοίχο. Οι τοίχοι αυτού του τύπου ονομάζονται και ζωντανοί τοίχοι (living walls). Το χαρακτηριστικό του συγκεκριμένου τύπου είναι ότι οι ρίζες αναπτύσσονται επάνω στον τοίχο. Συνεπώς δεν χρειάζεται απαραίτητα έδαφος. Το βασικό πλεονέκτημα είναι ότι δεν απαιτείται πολύς χρόνος, καθώς τα φυτά αναπτύσσονται ταυτόχρονα σε πολλά σημεία ενός πολλές φορές τοποθετούνται ήδη ανεπτυγμένα φυτά. ‘Ένα άλλο πλεονέκτημα είναι ότι δεν υπάρχει ο περιορισμός της χρήσης αναρριχώμενων φυτών, δηλαδή μπορούν να τοποθετηθούν θάμνοι, άνθοφόρα φυτά, καρποφόρα φυτά κτλ. Μπορεί δηλαδή να δημιουργηθεί μια ενδιαφέρουσα ποικιλία ειδών και χρωμάτων που να αποτελεί αισθητικό στοιχείο της όψης. Ωστόσο, ο ζωντανός τοίχος απαιτεί συντήρηση, αλλά και τοποθέτηση συστήματος ποτίσματος και τακτικής λίπανσης. Αντίθετα, στην πρώτη λύση των αναρριχώμενων φυτών, τα φυτά ποτίζονται στο έδαφος. Κατασκευαστικά, οι ζωντανοί τοίχοι αποτελούν προκατασκευασμένα πετάσματα με εσοχές ή κοιλότητες για την τοποθέτηση του χώματος. Τα υλικά κατασκευής των πετασμάτων είναι ποικίλα όπως pvc, πηλός, ανοξείδωτος χάλυβας, διογκωμένη πολυστερίνη κτλ.

• Τέσσερα δομικά υλικά με οικολογικό χαρακτήρα

  Σε περίπτωση που σχεδιάζετε ανακαίνιση διαμερίσματος θα πρέπει εκτός από την υψηλή αισθητική να εξασφαλίσετε τη δημιουργία ενός άνετου και υγιεινού περιβάλλοντος διαβίωσης. Η κατασκευαστική εταιρεία Ιωάννης Φούσκας εγγυάται τη δημιουργία ενός όμορφου και φιλικού εσωτερικού χώρου, χρησιμοποιώντας υλικά που πληρούν όλα τα κριτήρια ποιότητας ασφάλειας και υγιεινής.

  

  Ένα υλικό θεωρείται οικολογικό, όταν πληροί τις περισσότερες ή ιδανικά το σύνολο των παρακάτω παραμέτρων:

  • Είναι ανακυκλώσιμο και αφομοιώσιμο από το περιβάλλον.
  • Δεν απαιτεί μεγάλη κατανάλωση ενέργειας για την παραγωγή και επεξεργασία του.
  • Δεν καταναλώνει μεγάλες ποσότητες φυσικών, πρώτων υλών, ιδιαίτερα εκείνων που έχουν αρχίσει να μειώνονται αισθητά από τον πλανήτη.
  • Δεν είναι τοξικό ή βλαβερό για την υγεία των χρηστών και για το περιβάλλον.

  Το Ξύλο

  Το ξύλο είναι ένα φυσικό υλικό, που διασπάται και αφομοιώνεται σε ποσοστό 100% από το περιβάλλον. Έχει πολλές εφαρμογές στην εσωτερική αρχιτεκτονική και στη διακόσμηση όπως στην επένδυση δαπέδων, στην κατασκευή επίπλων, στην κατασκευή κουφωμάτων και στην κατασκευή του φέροντος σκελετού ολόκληρου του κτιρίου ή μέρους του κτιρίου (σκεπή, πάτωμα, κτλ).

  Το ξύλο επίσης αποτελεί ένα από τα παλαιότερα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν στη δόμηση. Βρίσκεται στη φύση και λαμβάνεται με την υλοτομία από τους κορμούς των δέντρων. Σημειώνεται βέβαια, ότι η αλόγιστη χρήση του ξύλου μπορεί να βλάψει το περιβάλλον, δεδομένου ότι απαιτεί εκτεταμένη αποψίλωση δασών. Για να αποφευχθεί το συγκεκριμένο πρόβλημα θα πρέπει να ενισχυθεί η οργανωμένη καλλιέργεια, που θα παράγει ποσότητες ξύλου αντίστοιχες με τη ζήτηση. Η καλλιέργεια θα πρέπει να πληροί αυστηρά πρότυπα περιβαλλοντικής διαχείρισης.

  Ένα σημείο που χρήζει προσοχής, είναι οι τρόποι επεξεργασίας και συντήρησης της ξυλείας. Για παράδειγμα, θα πρέπει να αποφεύγονται τα βερνίκια, και τα χημικά χρώματα που ούτως ή άλλως είναι τοξικά για το περιβάλλον και να προτιμώνται τα βερνίκια και τα χρώματα φυτικής προέλευσης με βάση τα φρούτα, τα έλαια, το κερί, τις φυτικές ρητίνες κλπ.

  Τα πετρώματα

  Στα πετρώματα ανήκει μια μεγάλη σειρά δομικών προϊόντων όπως το μάρμαρο, ο γρανίτης, οι πλάκες Καρύστου, η φυσική πέτρα κ.ά. Ωστόσο, ακριβώς όπως συμβαίνει και με τη ξυλεία, η αλόγιστη εξόρυξη πετρωμάτων από λατομεία οδηγεί σε μια σειρά περιβαλλοντικών προβλημάτων όπως μη αναστρέψιμη καταστροφή του τοπίου και αποψίλωση δασών.

  Τα πετρώματα, προκειμένου να χρησιμοποιηθούν σε διάφορα τεχνικά έργα θα πρέπει να υποστούν κατεργασία. Ωστόσο, η κατεργασία δεν απαιτεί την κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων ενέργειας. Ένα άλλο στοιχείο των πετρωμάτων είναι η υψηλή αντοχή και η μεγάλη διάρκεια ζωής στοιχείο που συνεπάγεται εξοικονόμηση πόρων.

  Τα κεραμικά προϊόντα

  Στα κεραμικά προϊόντα ανήκουν τα τούβλα, τα κεραμίδια και τα πλακάκια. Τα κεραμικά προϊόντα είναι φυσικής προελεύσεως καθώς οι βασικές πρώτες ύλες είναι το νερό και το χώμα. Είναι επίσης ανακυκλώσιμα, μη τοξικά ενώ οι ιδιότητές τους είναι ιδιαίτερα πλεονεκτικές για τις ανάγκες του εσωτερικού χώρου (θερμοχωρητικότητα, δυνατότητα αναπνοής, αντοχή στη φθορά, κλπ).

  Το μειονέκτημα, από την άποψη της οικολογίας, είναι ότι ενώ οι βασικές πρώτες ύλες είναι οικονομικές εντούτοις η κατασκευή τους απαιτεί την κατανάλωση μεγάλης ποσότητας ενέργειας (τα κεραμικά προϊόντα ψήνονται σε υψηλή θερμοκρασία για μεγάλο χρονικό διάστημα). Έτσι τα τελευταία χρόνια έχει αναβιώσει η χρήση της άψητης αργίλου (πλίνθοι) αλλά και η κατασκευή τσιμεντοπλακιδίων.

  Ο Ηρακλείτης (Heraklith)

  Ο Ηρακλείτης ή ξυλόμαλλο είναι ένα μονωτικό υλικό που παράγεται από πρόσμιξη τσιμέντου και ινών ξύλου. Σε αντίθεση με τα περισσότερα μονωτικά υλικά χημικής προελεύσεως το ξυλόμαλο είναι ανακυκλώσιμο, αβλαβές για την υγεία και παράγεται χωρίς μεγάλη κατανάλωση ενέργειας.

  Τα τελευταία χρόνια, ολοένα και περισσότερα φυσικά μονωτικά υλικά εμφανίζονται στην αγορά με βάση το φελλό, το λινάρι κλπ. Επίσης ο υαλοβάμβακας και ο πετροβάμβακας είναι φυσικά-μονωτικά υλικά με βάση τις φυσικές ορυκτές ίνες. Το μειονέκτημά των τελευταίων προι είναι ότι απελευθερώνουν μικρές ίνες που θεωρούνται βλαβερές για την υγεία. Κατά συνέπεια απαιτούν προσοχή κατά την τοποθέτηση τους αλλά και άριστο εγκλεισμό μέσα στους τοίχους.

  Τέλος, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι τα οικολογικά υλικά δεν είναι απαραίτητα ακριβά. Πολλές φορές μάλιστα αποτελούν ιδανικές επιλογές για μια φθηνή ανακαίνιση. Έτσι, για παράδειγμα, τα κεραμικά πλακάκια διατίθενται σε μεγάλη ποικιλία τιμών. Επιπλέον, απαιτούν ελάχιστη συντήρηση και έχουν μεγάλο χρόνο ζωής και μεγάλη αντοχή στις φθορές και στις καταπονήσεις,

• Ο Hundertwasser για τα φυτεμένα δώματα

  O Friedensreich Hundertwasser αποτελεί έναν από τους πιο γνωστούς σύγχρονους ζωγράφους της Αυστρίας. Εκτός από τη ζωγραφική πειραματίστηκε και με την αρχιτεκτονική. Χαρακτηριστικά γνωρίσματα των κτιρίων που σχεδίασε ήταν η ανομοιομορφία των αρχιτεκτονικών στοιχείων, οι πολύχρωμες διακοσμήσεις, οι τρούλοι, οι καμπύλες γραμμές αλλά και τα φυτεμένα δώματα.

  Ειδικά για τα φυτεμένα δώματα, ο Hundertwasser υποστήριξε ότι εκπληρώνουν την ηθική υποχρέωση του ανθρώπου να ξανα-τοποθετήσει τη φύση στη θέση που της αρμόζει: δηλαδή πάνω από τον άνθρωπο.

  Σύμφωνα, λοιπόν με τον καλλιτέχνη, ο άνθρωπος, που από τα παλαιότερα χρόνια επιδίωκε να κυριαρχήσει στη γη, έχει φτάσει σήμερα στο σημείο να δολοφονεί τη φύση. Για αυτό το λόγο, οι ανθρώπινες κοινωνίες πρέπει να ξανά-υποταχτούν στη φύση, τόσο σε συμβολικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο. Με την κατασκευή φυτεμένων δωμάτων λοιπόν, η γη τοποθετείται πάνω από τον άνθρωπο. Το χώμα, που αναπόφευκτα αφαιρείται όταν κτίζεται ένα κτίριο, ξαναβρίσκει τη θέση του πάνω στη στέγη. Η φύση ανακαταλαμβάνει τις χαμένες εκτάσεις.

  Ο Hundertwasser υποστήριξε επίσης, ότι τα φυτεμένα δώματα έχουν θετικό αντίκτυπο στην υγεία και στην εξοικονόμηση ενέργειας. Ένα φυτεμένο δώμα παράγει οξυγόνο που είναι και η βάση της ζωής, συγκρατεί την βρωμιά και την σκόνη, επηρεάζει θετικά την ψυχολογία των ανθρώπων, τόσο αυτών που ζουν κάτω από το δώμα, όσο και αυτών που κοιτούν ψηλά. Ένα άλλο πλεονέκτημα είναι η ηχομόνωση. Τα φυτεμένα δώματα συντελούν στη μείωση της ηχορύπανσης και φέρνουν ηρεμία. Ακόμη, προστατεύουν από ποικίλες αρνητικές επιδράσεις, όπως από τη μόλυνση του περιβάλλοντος και από τη φωτιά. Μέχρι και το νερό, που διηθείται στο έδαφος είναι καθαρότερο από πριν. Τέλος, τα φυτεμένα δώματα εξοικονομούν ενέργεια, προσφέροντας δροσιά το καλοκαίρι και μειώνοντας τις θερμικές απώλειες το χειμώνα.

  Βιβλιογραφικές παραπομπές:

  • Huntertwasser KunstHausWien, Taschen, 2004.
  • List of buildings by Friedensreich Hundertwasser