Το βασικό υλικό των κεραμικών πλακιδίων είναι ο πηλός. Ωστόσο, στον πηλό προστίθενται και άλλα συστατικά όπως στεατίτης, βερμικουλίτης, γύψος και άμμος. Τα υλικά αναμιγνύονται με νερό και σχηματίζεται ένα μείγμα που ονομάζεται bisque. Το μείγμα τοποθετείται σε καλούπι και πιέζεται για να πάρει το σχήμα του καλουπιού, δηλαδή του πλακιδίου. Ο χρόνος που ψήνεται το πλακάκι στο φούρνο ποικίλει ανάλογα με το προϊόν που θα παραχθεί και τις απαιτούμενες ιδιότητες.
Τα κεραμικά πλακάκια χρησιμοποιούνται στην επίστρωση δαπέδων, ίσως συχνότερα από οποιοδήποτε άλλο υλικό. Τα συνήθη σχήματα είναι το τετράγωνο, το ορθογώνιο ενώ υπάρχουν και εξαγωνικά πλακάκια. Όσον αφορά στα μεγέθη, μπορείτε να βρείτε πολύ μικρά πλακάκια, για παράδειγμα 10Χ10cm, μέχρι πολύ μεγάλα 120Χ120 cm.
Εκτός από τα απλά κεραμικά πλακάκια υπάρχουν και τα πορσελάνινα. Τα συγκεκριμένα πλακάκια έχουν υαλώδη μάζα και είναι εξαιρετικά ανθεκτικά. Σε σχέση με τα απλά πλακάκια, τα πορσελάνινα ψήνονται σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες και αυτό τα κάνει ανθεκτικότερα ακόμη και από το μάρμαρο και το γρανίτη. Επίσης το χρώμα προστίθεται στη μάζα του πλακιδίου, δεν είναι δηλαδή επιφανειακό, και ως εκ τούτου είναι πολύ ανθεκτικό.
Βέβαια τα περισσότερα πλακάκια είναι ανθεκτικά στις φθορές και στην υγρασία και για αυτό είναι κατάλληλα για δάπεδα που δέχονται μεγάλο φόρτο κυκλοφορίας. Με την προσθήκη διαφόρων συστατικών, κατασκευάζονται πλακάκια με "διακοσμητικές" υφές, που μοιάζουν με πέτρα, με γρανίτη, με ξύλο, έχουν ματ ή γυαλιστερή επιφάνεια κτλ.
Τα υαλωμένα πλακάκια: Τα πλακάκια αυτά, στην καλή τους πλευρά έχουν μια στρώση που μοιάζει με γυαλί. Το υάλωμα είναι είτε αδιαφανές οπότε δίνει και το χρώμα στο πλακάκι, είτε διαφανές οπότε αφήνει να φανεί το χρώμα του ψημένου πηλού. Το υάλωμα συνήθως προστίθεται μετά το πρώτο ψήσιμο του πλακιδίου. Μοιάζει με υγρή σκόνη, και επαλείφεται είτε με πινέλο είτε με ψεκαστήρα. Τα πλακάκια ξανά-ψήνονται για δεύτερη φορά και η σκόνη μετατρέπεται σε σκληρή και ανθεκτική γυάλινη επιφάνεια. Ένα υαλωμένο πλακάκι είναι ολισθηρό, ειδικά όταν είναι βρεγμένο. Για αυτό προστίθενται στο υάλωμα διάφορα συστατικά, που κάνουν την επιφάνεια μη-ολισθηρή.
Όταν επιστρώνουμε ένα δάπεδο με πλακάκια αυτό θα ανυψωθεί. Η ανύψωση περιλαμβάνει το υπόστρωμα σκυροδέματος που φτάνει και τα 1.20 cm, καθώς και το πάχος του πλακιδίου. Αυτό σημαίνει ότι, σε περίπτωση ανακαίνισης, μπορεί να δημιουργηθεί πρόβλημα με τις πόρτες, τις ντουλάπες αλλά και με την ένωση με άλλα δάπεδα.
Ενώ τα κεραμικά πλακάκια είναι ανθεκτικά στην υγρασία, εντούτοις το νερό μπορεί να διαπεράσει τους αρμούς. Αν το υπόστρωμα είναι ξύλινο, και ειδικά κόντρα πλακέ ή καπλαμάς, τότε η υγρασία που θα περάσει από τους αρμούς θα προκαλέσει φούσκωμα του δαπέδου και αποκόλληση υλικών. Για αυτό υπάρχουν ειδικά ρευστά σφραγιστικά προϊόντα, ενώ συνιστάται το υπόστρωμα να κατασκευάζεται από υλικό ανθεκτικό στην υγρασία, όπως είναι για παράδειγμα το σκυρόδεμα.
Πριν επιλέξετε πλακάκι θα πρέπει να γνωρίζεται ότι η επιφάνεια των γυαλιστερών πλακιδίων είναι ολισθηρή όταν βραχεί. Αυτό σημαίνει ότι σε χώρους, όπως στα μπάνια και στην κουζίνα αλλά και σε δημόσιους χώρους θα πρέπει να επιλέγονται μη-ολισθηρά πλακάκια.
Σε ποιούς χώρους μπορούμε να τοποθετήσουμε κεραμικά πλακάκια
Τα κεραμικά πλακάκια μπορούν να τοποθετηθούν σε οποιοδήποτε χώρο. Ειδικά σε δάπεδα που δέχονται μεγάλη κυκλοφορία χρηστών, όπως για παράδειγμα σε διαδρόμους και χωλ εισόδου. Επίσης, επιλέγονται όταν τα δάπεδα κινδυνεύουν από την υγρασία και τους λεκέδες, όπως στο μπάνιο και στην κουζίνα. Επιπλέον, τα κεραμικά πλακάκια, ειδικά τα υαλωμένα δεν απορροφούν λεκέδες και καθαρίζονται πολύ εύκολα
Τα κεραμικά πλακάκια τοποθετούνται τόσο σε εσωτερικούς όσο και σε εξωτερικούς χώρους, όπως σε μονοπάτια, σε βεράντες, σε ταράτσες, σε αυλές, στην περιοχή γύρω από την πισίνα κτλ. Σε μερικές περιοχές όπως για παράδειγμα στην Ισπανία, οι επιφάνειες ενός κτιρίου επενδύονται εξολοκλήρου με πλακάκια και ψηφίδες.
Το μέγεθος των πλακιδίων, η απόσταση μεταξύ των πλακιδίων και το χρώμα του αρμού επηρεάζουν σημαντικά το τελικό αισθητικό αποτέλεσμα. Τα χρώματα και η υφή των πλακιδίων θα πρέπει να ταιριάζουν με το στυλ διακόσμησης, τα έπιπλα, τα υφάσματα και τα χρώματα των τοίχων και της οροφής.
Γενικά, τα πλακάκια μικρών διαστάσεων ταιριάζουν καλύτερα σε μικρούς χώρους ενώ τα πλακάκια μεγάλων διαστάσεων σε μεγάλους χώρους. Το χρώμα επίσης του αρμού παίζει σημαντικό ρόλο. Αν η απόχρωση του είναι όμοια με τα χρώματα των πλακιδίων, τότε το δάπεδο μοιάζει περισσότερο ενιαίο και οι αρμοί σχηματίζουν έναν αχνό κάναβο. Αν αντίθετα, το χρώμα των αρμών είναι αντίθετο από το χρώμα των πλακιδίων τότε ο κάναβος των αρμών γίνεται το κυρίαρχο στοιχείο και τα πλακάκια αποτελούν το φόντο.
Κεραμικά πλακάκια: Είδη
Προτού αγοράσετε πλακάκια, θα πρέπει να διευκρινίσετε στο προμηθευτή ότι αναζητάτε πλακάκια δαπέδου και όχι τοίχου, καθώς τα πλακάκια τοίχου είναι λεπτότερα από αυτά του δαπέδου. Τα κυριότερα είδη κεραμικών πλακιδίων είναι τα εξής:
- Πλακάκια χωρίς υάλωμα: Τα πλακάκια αυτά δεν έχουν υάλωμα και ως εκ τούτου έχουν τραχιά όψη και μη-ολισθηρή επιφάνεια. Η όψη τους μοιάζει αρκετά με την όψη του φυσικού ψημένου πηλού. Παρά την τραχιά επιφάνεια, καθαρίζονται εύκολα, είναι ανθεκτικά και διατίθενται σε ποικιλία σχημάτων και μεγεθών, όπως τετράγωνα, ορθογώνια και εξαγωνικά.
- Πλακάκια εξωτερικού χώρου: Αποτελούν πολύ ανθεκτικά πλακάκια και διατίθενται τόσο με επιφανειακή υάλωση όσο και χωρίς. Το κύριο χαρακτηριστικό τους είναι η αντοχή τους στις καιρικές συνθήκες. Είναι κατάλληλα για εξωτερικούς χώρους, όπως σε αυλές, σε διαδρόμους, σε μονοπάτια και για χώρους με μεγάλη κυκλοφορία.
- Ψηφίδες: Ουσιαστικά η μόνη διαφορά τους με το κεραμικό πλακάκι είναι το μικρό μέγεθος. Γενικά, οποιοδήποτε πλακάκι που είναι μικρότερο από 3cm ονομάζεται ψηφίδα. Παρά το μικρό μέγεθος, η τοποθέτηση είναι εύκολη καθώς οι ψηφίδες είναι στερεωμένες πάνω σε δίχτυ που τοποθετείται απευθείας στον τοίχο. Με αλλα λόγια οι ψηφίδες δεν τοποθετούνται μία-μία αλλά πολλές μαζί.
- Υαλωμένα κεραμικά πλακάκια: Αποτελούν τον πιο γνωστό τύπο πλακιδίων ιδιαίτερα για κατοικίες. Η επιφάνειά τους είναι ομαλή ή ελαφρά ανάγλυφη. Διατίθενται σε μια τεράστια ποικιλία χρωμάτων και υφών.
- Πορσελάνινα πλακάκια: Τα συγκεκριμένα πλακάκια είναι εξαιρετικά ανθεκτικά. Η μάζα τους μοιάζει υαλώδη και το χρώμα έχει προστεθεί στη μάζα του πηλού.