Στα κλιμακοστάσια δημιουργούνται φθορές από τη συχνή χρήση. Η ανακαίνιση σπιτιού αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία να αλλάξετε τα υλικά επένδυσης της σκάλας, το φωτισμό και τα κιγκλιδώματα ενώ θα πρέπει να εξετάσετε και θέματα ασφάλειας. Η κατασκευαστική εταιρεία του Ιωάννη Φούσκα διαθέτει εξειδικευμένους μελετητές που σχεδιάζουν και οργανώνουν την ανακαίνιση από την μεταφορά των μπαζών μέχρι τους χρωματισμούς και τα υλικά.
Οι σκάλες ή κλίμακες αποτελούν ένα από τα σημαντικότερα αρχιτεκτονικά στοιχεία, που ενώνουν επίπεδα με υψομετρική διαφορά, είτε πρόκειται για επίπεδα εσωτερικών χώρων (κατοικίες, γραφεία, βιομηχανικοί χώροι κτλ) είτε εξωτερικών χώρων (πάρκα, κήποι, πλατείες κτλ).
Για να σχεδιαστεί σωστά μια σκάλα, ο μελετητής θα πρέπει να γνωρίζει τα παρακάτω δεδομένα:
- Την υψομετρική διαφορά μεταξύ των επιπέδων.
- Τη χρήση της σκάλας. Για παράδειγμα οι προδιαγραφές μιας σκάλας ενός πάρκου είναι διαφορετικές από τις προδιαγραφές μιας σκάλας κατοικίας ή σχολείου.
- Την κυκλοφορία της σκάλας. Το στοιχείο αυτό θα καθορίσει το πλάτος, την επιθυμητή αντοχής, ακόμη και τα υλικά που θα τοποθετηθούν. Αν για παράδειγμα σχεδιάζουμε μια σκάλα σε μια δημόσια υπηρεσία ή σε ένα πολυσύχναστο εμπορικό κέντρο, τότε θα πρέπει να επιλέξουμε υλικά που αντέχουν στη βαριά κυκλοφορία.
- Τα χαρακτηριστικά των χρηστών. Τα παιδιά και οι ηλικιωμένοι αποτελούν μερικές από τις κατηγορίες χρηστών που έχουν ειδικές ανάγκες. Αν για παράδειγμα σχεδιάζουμε μια σκάλα σε ένα παιδικό σταθμό θα μπορούσαμε να προσαρμόσουμε τα μεγέθη (ύψος ριχτιού, πλάτος σκάλας, ύψος χειρολαβής κτλ) στο μέγεθος των παιδιών. Για παράδειγμα, ο χειρολισθήρας για τους ενήλικες τοποθετείται σε ύψος 1 μέτρο από το σκαλοπάτι ενώ για τα παιδιά σε ύψος 60 εκ. Επίσης, τα παιδιά πολλές φορές χρησιμοποιούν τα κιγκλιδώματα ως παιχνίδι και για αυτό συνιστάται να μην επιλέγονται σχέδια κιγκλιδωμάτων που ευνοούν το σκαρφάλωμα. Οι αποστάσεις επίσης μεταξύ των ράβδων πρέπει να είναι μικρότερες από 11 εκ. έτσι ώστε να μην περνούν τα παιδιά ανάμεσα. Αν η σκάλα χρησιμοποιείται από ηλικιωμένα άτομα θα πρέπει να διαθέτει χαρακτηριστικά, όπως χειρολισθήρες στον τοίχο, που κάνουν τη χρήση ευκολότερη και ασφαλέστερη.
- Τη διαθέσιμη επιφάνεια. Οι σκάλες καταλαμβάνουν αρκετά μεγάλη επιφάνεια. Ωστόσο, μερικοί τύποι κλιμάκων εξοικονομούν χώρο, όπως για παράδειγμα οι κυκλικές σκάλες και οι σκάλες σε σχήμα Π με σφηνοειδή σκαλοπάτια., ενώ άλλοι τύποι απαιτούν περισσότερο χώρο, όπως για παράδειγμα οι ευθύγραμμες σκάλες και οι σκάλες με πλατύσκαλα.
Οι ελάχιστες διαστάσεις ενός κλιμακοστασίου αλλά και η ύπαρξη πλατύσκαλων ορίζονται από τους κανονισμούς (γενικός οικοδομικός κανονισμός και πυρασφάλεια). Υπάρχουν όμως και γενικοί κανόνες εργονομίας που συντελούν στην κατασκευή μιας ασφαλούς και άνετης σκάλας.
Σε χώρους δημόσιας χρήσης (νοσοκομεία, ξενοδοχεία, υπηρεσίες, εμπορικά κέντρα) αλλά και σε ιδιωτικούς χώρους όπου κυκλοφορούν άτομα με ειδικές ανάγκες και άτομα με κινητικές δυσκολίες, θα πρέπει να προβλέπονται και εναλλακτικοί τρόποι κυκλοφορίας, όπως ανελκυστήρες, ράμπες και αναβατόρια. Σε χώρους όπου απαιτείται η μεταφορά προϊόντων τα κλιμακοστάσια δεν εξυπηρετούν και θα πρέπει να χρησιμοποιούνται ράμπες και ανελκυστήρες.
Το πλάτος της σκάλας ορίζεται από το φόρτο της κυκλοφορίας. Όσον αφορά στις βαθμίδες (σκαλοπάτια) η αναλογία ύψους (ρίχτι) και πατήματος είναι 2υ+π=63 (ύ είναι το ύψος του ριχτιού, π το πάτημα ενώ 63 εκατοστά είναι το μέσο μήκος βηματισμούς ενός ενήλικα).
Επίσης το πάτημα καλό είναι να μην υπερβαίνει τα 19 εκατοστά ενώ το ύψος του σκαλοπατιού να μην υπερβαίνει τα 28 εκατοστά.
Διαβάστε μικρά μυστικά για επιτυχημένη ανακαίνιση διαμερίσματος και σπιτιού.
Οι διαστάσεις των σκαλοπατιών πρέπει να διατηρούνται σταθερές σε όλη την σκάλα. Σε διαφορετική περίπτωση είναι πιθανόν να συμβούν ατυχήματα. Αυτό συμβαίνει γιατί ο χρήστης προσαρμόζει το ρυθμό ανάβασης ή κατάβασης της σκάλας, ήδη από τα πρώτα βήματά του, και σε περίπτωση που κάποιο σκαλοπάτι έχει διαφορετικό ύψος τότε είναι πιθανόν να σκοντάψει.
Τα πλατύσκαλα πρέπει να τοποθετούνται σε σκάλες μεγάλης κυκλοφορίες και σε σκάλες μεγάλου μήκους. Ωστόσο καταλαμβάνουν πολύ χώρο στην κάτοψη. Το βασικό πλεονέκτημα των πλατύσκαλών είναι η ασφάλεια, καθώς σε περίπτωση πτώσης ανακόπτεται η πτώση. Επίσης λειτουργεί και ως σημείο στάσης και ξεκούρασης. Τα πλατύσκαλα είναι απαραίτητα σε σκάλες δημοσίων υπηρεσιών, εκπαιδευτικών κτιρίων, κτιρίων με ειδικές ανάγκες πυρασφάλειας κτλ.
Όσον αφορά στις σπειροειδής σκάλες, συνιστάται να σχεδιάζονται για δεξιόστροφη ανάβαση, έτσι ώστε κατά την κάθοδο ο χειρολισθήρας να βρίσκεται στη δεξιά πλευρά.
Ο χώρος που καταλαμβάνει μία σκάλα προσφέρει πολλές λειτουργκές και διακοσμητικές προοπτικές.
Οι κλίμακες είναι ένα δομικό στοιχείο των χώρων, καθώς εξασφαλίζουν την κάθετη επικοινωνία μεταξύ επιπέδων σε διαφορετικές στάθμες.
Συγχρόνως αποτελούν και ένα μορφολογικό στοιχείο, γιατί συμμετέχουν στην αισθητική πρόταση οργάνωσης του χώρου, του προσδίδουν ιδιαιτερότητα και μοναδικότητα.
Ακόμη και μια γωνιά καθιστικού για ανάπαυση μπορεί να διαμορφωθεί κάτω από τις σκάλες.
Οι τοίχοι γύρω από μια σκάλα μπορούν να λειτουργήσουν σαν γκαλερί έργων τέχνης, ενώ άλλα κομμάτια μπορούν να αιωρούνται μέσα στο φανάρι μιας σκάλας, δίνοντας μια πολύ ελκυστική διακοσμητική πρόταση.
Δεν πρέπει όμως να αγνοήσουμε τις χρηστικές δυνατότητες που προσφέρει μια κλίμακα στο χώρο που τοποθετείται.
Το χώρο κάτω από μια κλίμακα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για διαφόρους σκοπούς.
Μια πρωτότυπη αποθήκη για διάφορες χρήσεις διαμορφώνεται κάτω από μια σκάλα.
Ένας χώρος εργασίας με γραφείο και βιβλιοθήκη μπορεί να εξασφαλιστεί κάτω από τα σκαλοπάτια της σκάλας στο καθιστικό μας.
Τέλος και η ίδια η σκάλα αν έχει ιδιαίτερη μορφολογία μπορεί να θεωρηθεί ένα γλυπτό μέσα στο χώρο.
