Έχουν αντιγραφεί, περισσότερο ίσως, από οποιοδήποτε άλλο φωτιστικό στην ιστορία του σύγχρονου design.
Είναι χάρτινα, ανάλαφρα και ονομάστηκαν Akari από τον ίδιο τους το δημιουργό, τον Isamu Noguchi.
Ο Αμερικανοϊάπωνας Isamu Noguchi (1904-88) ήταν γλύπτης, σχεδιαστής, αρχιτέκτονας και χειροτέχνης. Εγινε γνωστός, για τις οργανικές φόρμες των επίπλων του και κυρίως για τα γλυπτά φωτιστικά του από χαρτί. Γεννήθηκε στην Αμερική, πέρασε τα παιδικά του χρόνια στην Ιαπωνία, και επέστρεψε ξανά στην Αμερική για να σπουδάσει Ιατρική. Στη συνέχεια σπούδασε γλυπτική στο Παρίσι και εκεί γνωρίστηκε με τους γλύπτες Constantin Brancusi και Alberto Giacometti. Συνέχισε, τις σπουδές του στο Kyoto, αυτήν την φορά πάνω στο αντικείμενο της κεραμικής.
Akari, στην ιαπωνική γλώσσα, σημαίνει φώς, λάμψη αλλά και ελαφρότητα (ως το αντίθετο του βάρους). Τα φωτιστικά Akari είναι υλοποιημένα και άυλα ταυτόχρονα, όπως ακριβώς και το φώς. Είναι ανάλαφρα, εφήμερα, χειροποίητα, απλά στη σύλληψη και στο σχεδιασμό τους ενώ μέσα από το ημιδιάφανο χαρτί ακόμα και το σκληρό φώς του ηλεκτρισμού γίνεται ανάλαφρο.
Ο Isamu Noguchi ξεκίνησε να σχεδιάζει τα Akari το 1951, και σταδιακά δημιούργησε πάνω από 100 σχέδια φωτιστικών (επιτραπέζια, επιδαπέδια και οροφής) όλα χειροποίητα. Μέσα από τις φωτεινές κατασκευές του, ο Noguchi συνδύασε την πολύχρονη ιαπωνική παράδοση των χάρτινων φαναριών με τις ιδέες του μοντερνισμού.
Τα υλικά των Akari είναι το χαρτί μουριάς και το σύρμα.
Δείτε πως κατασκευάζονται τα φωτιστικά Akari
Το βίντεο, εχει εξαιρετικό ενδιαφέρον καθώς παρουσιάζει αναλυτικά τη διαδικασία κατασκευής των φωτιστικών Akari, από τον σκελετό και την επένδυση με διαφανές χαρτί μέχρι το στέγνωμα και το δίπλωμά τους.
{youtube}4DDCOWA9q7U{/youtube}Source: https://www.anothermag.com/design-living/9953/glorious-photographs-of-art-nouveau-architecture via Erin on Pinterest
Σας γοητεύει το ύφος Art Nouveau; Αν ναι, τότε με ποιο τρόπο θα μπορούσατε να το εισάγετε στον εσωτερικό χώρο;
Το χρώμα των χαλιών παίζει σημαντικό ρόλο στη διακόσμηση ενός χώρου, καθώς τα χαλιά καλύπτουν μεγάλο μέρος των δαπέδων.
Η ιστορία της Αρχιτεκτονικής από τα βάθη των αιώνων έχει καθιερώσει παγκοσμίως το ξύλο σαν το μοναδικό και ίσως αναντικατάστατο υλικό που συνδυάζει την πολυτέλεια και την αισθητική στις επενδύσεις δαπέδων και τοίχων.
Η διαχρονικότητα του ξύλου οφείλεται στα αναρίθμητα πλεονεκτήματα του, όπως:
Τα ξύλα που συνήθως χρησιμοποιούνται για την επίστρωση των δαπέδων
Η δρύινη ξυλεία: Είναι ανθεκτική και για αυτό χρησιμοποιείται άφοβα σε πολυσύχναστους χώρους, όπως σε μουσεία και καταστήματα αλλά και στο εσωτερικό της κατοικίας, όπως στο καθιστικό, στους διαδρόμους, στο υπνοδωμάτιο, κλπ.
Η ξυλεία από κωνοφόρα δέντρα (όρεγκον, πέυκο): Είναι οικονομικότερη από τη δρύινη ξυλεία αλλά λιγότερο σκληρή. Έχει χαρακτηριστική εμφάνιση λόγω των εντυπωσιακών γραμμώσεων και ρόζων.
Η αφρικανική ξυλεία (ιρόκο, ντούσιε): Είναι κατάλληλη για χώρους έντονης χρήσης, όπως αθλητικές εγκαταστάσεις, αίθουσες χωρού, δημόσιους χώρους, κλπ.
Αλλα είδη ξυλείας: Η σουηδική ξυλεία είναι μαλακή, έχει ρόζους και δε συνίσταται για επίστρωση δαπέδων. Η καστανιά και η οξειά χρησιμοποιούνται σπάνια καθώς δεν είναι ανθεκτικά ξύλα.
Τα είδη των ξύλινων δαπέδων.
Στην αγορά διατίθενται πολλά είδη ξύλινων δαπέδων και η επιλογή εξαρτάται από τη χρήση αλλά και από τα χρήματα που θέλετε να διαθέσετε. Μερικά από αυτά είναι:
Τα προλουστραρισμένα πατώματα παραδίδονται έτοιμα προς τοποθέτηση σε διάφορα φινιρίσματα και λούστρα ενώ συνήθως διατίθενται και τα αντίστοιχα σοβατεπί, αρμοκάλυπτρα και διακοσμητικά στοιχεία. Κάποια έχουν ενσωματωμένο ηχομονωτικό υπόστρωμα, που περιορίζει το θόρυβο στο χώρο. Είναι ιδανικά για ανακαινίσεις, λόγω του μικρού πάχους τους (μόλις 1,5 εκ.).
Τοποθετούνται ‘κουμπωτά’ για άψογη εφαρμογή χωρίς χρήση κόλλας (‘πλωτά") ή κολλητά πάνω σε οποιοδήποτε επίπεδο δάπεδο. Είναι απόλυτα συμβατά με τα συστήματα ενδοδαπέδιας θέρμανσης.
Είναι ιδανικά για κατοικίες και επαγγελματικούς χώρους, όπως εστιατόρια, καταστήματα, ξενοδοχεία, γιατί συνδυάζουν τη ζεστασιά του ξύλου με το αισθητικό αποτέλεσμα.
Τοποθετούνται όπως τα προηγούμενα σε νέες κατασκευές και ανακαινίσεις, λόγω του μικρού πάχους τους.
Η ξυλεία που χρησιμοποιείται είναι δρυός, οξιάς ή καστανιάς Α’ ή Β’ διαλογής κι είναι προλουστραρισμένα με βερνίκια διαρκείας. Όλα τα παρκέτα είναι φυσικά, οικολογικά, αντιολισθηρά, αντιστατικά, αντιαλλεργικά και φιλικά προς το περιβάλλον και τον άνθρωπο, εφόσον οι χρησιμοποιούμενες κόλλες είναι οικολογικές.
Το δέρμα είναι ένα φυσικό υλικό με μεγάλη αντοχή και ελαστικότητα, κατάλληλο για την επένδυση καθισμάτων και καναπέδων.
Υπάρχουν κάποια συγκεκριμένα χρώματα που προτιμούν οι άνθρωποι ανάλογα με την ηλικία τους; Ποιά χρώματα αρέσουν περισσότερο στις γυναίκες και ποιά στους άντρες;
Κηρύσσοντας πόλεμο σε κάθε τι παραδοσιακό ο μοντερνισμός ως κίνημα είχε πολλά πρόσωπα και επηρέασε βαθιά τις αντιλήψεις, την τέχνη και τον τρόπο ζωής.
Ο μοντερνισμός με λίγα λόγια:
Ο μοντερνισμός είναι το αρχιτεκτονικό κίνημα των αρχών του 20ου αιώνα που επιδίωξε να κόψει όλους τους στιλιστικούς και ιστορικούς δεσμούς με το παρελθόν, απορρίπτοντας για παράδειγμα το διακοσμητικό χαρακτήρα του κινήματος Art Nouveau ή τις χειροποίητες κατασκευές του στυλ Arts και Crafts.
Ο μοντερνισμός αγκάλιασε τις απόψεις εκείνων των φιλοσόφων που υποστήριζαν ότι οι "παραδοσιακές" μορφές τέχνης, αρχιτεκτονικής, λογοτεχνίας, θρησκευτικής πίστης, κοινωνικής οργάνωσης και καθημερινής ζωής ακολουθούσαν ξεπερασμένα πρότυπα.
Σήμερα, ορισμένοι κριτικοί και ιστορικοί της αρχιτεκτονικής θεωρούν ότι στον 20ο αιώνα εμφανίστηκαν δύο κινήματα: ο μοντερνισμός και ο μεταμοντερνισμός, ενώ άλλοι θεωρούν και τα δύο αυτά κινήματα ήταν πτυχές του ίδιου κινήματος.
Ποιοί επηρέασαν το κίνημα του μοντερνισμού και πως αυτό διαμορφώθηκε.
Σημαντική επίδραση στο Μοντέρνο Κίνημα είχαν οι θεωρίες και οι απόψεις του Σίγκμουντ Φρόιντ και του Ερνστ Μαχ Mach, όπως για παράδειγμα η άποψη ότι το μυαλό έχει θεμελιακή δομή και ότι η υποκειμενική εμπειρία βασίζεται στην αλληλεπίδραση των διαφόρων τμημάτων του εγκεφάλου. Σύμφωνα με τον Φρόιντ η υποκειμενική πραγματικότητα βασίζεται στο παιχνίδι των βασικών κινήσεων και των ενστίκτων, μέσω των οποίων γίνεται αντιληπτός ο εξωτερικός κόσμος.
Οι απόψεις αυτές, αντιπροσώπευαν μια αποκοπή από το παρελθόν, καθώς παλιότερα θεωρείτο ότι το μυαλό του ατόμου ήταν μια άγραφη πλάκα’ (tabula rasa) και έτσι μπορούσα να αποτυπωθεί πάνω του η εξωτερική και απόλυτη πραγματικότητα.
Από τα μέσα του 19ου αιώνα οι θεωρητικοί του βικτωριανού στυλ βρίσκονταν σε μια αναζήτηση ενός στυλ στο πνεύμα των καιρών. Οι τρόποι που πίστευαν ότι θα μπορούσαν να το επιτύχουν ήταν μία ανάμειξη των στυλ, σύμφωνα με τους περισσότερο αισιόδοξους. Επίσης υπήρχαν μερικοί, για τους οποίους η λειτουργία, η συνεπής έκφραση δομής και υλικών και η λογική προσέγγιση των προβλημάτων του σχεδιασμού θα μπορούσαν να οδηγήσουν προς αυτήν την κατεύθυνση.
Για παράδειγμα ο Wagner και ο Josef Hoffmann εφάρμοσαν αφηρημένη τεχνική στις ίσιες γραμμές. Ο Muthesius και το Deutche Werkbund στράφηκαν προς το βιομηχανικό design.
Τα πρώτα κινήματα του 20ου αιώνα, όπως ο Φουτουρισμός και ο Κονστρουκτιβισμός έψαχναν να βρουν τις απαντήσεις στις μηχανές, στα υλικά, την τεχνολογία και τη δύναμη που αυτά προσέφεραν, σε τέτοιο σημείο που η λεγόμενη αισθητική της μηχανής έγινε αυτοσκοπός.
Άλλοι, όπως ο Le Corbusier θεωρούσαν ότι τα σιλό σιτηρών, τα πολυτελή υπερωκεάνια (Μαυριτανία, Τιτανικός), τα αυτοκίνητα, τα αεροπλάνα ήταν παραδείγματα αυτής της καινούργιας επιδιωκόμενης αισθητικής, ενώ άλλοι υποστήριζαν ότι όλη αυτή η τέχνη και η νέα αισθητική ήταν επιδιώξεις των πλούσιων αστών και έπρεπε να απορριφθούν.
Οι στόχοι, οι φιλοδοξίες και οι προσδοκίες ενός κινήματος.
Οι στόχοι του μοντερνισμού ήταν ριζοσπαστικοί και για να απεμπλακούν από την καταπίεση του διάκοσμου και των ιστορικών στυλ, αντισταθμίστηκαν με την διακήρυξη της αντικειμενικότητας και την εξέλιξη των βιομηχανοποιημένων μεθόδων δόμησης.
Κάποια ρεύματα μέσα στο Μοντέρνο Κίνημα, όπως το De Stijl υποστήριζαν την αφαιρετικότητα και την αγνότητα της έκφρασης και ενίσχυσαν τις αφηρημένες απλές γραμμές. Επίσης υπήρχαν διάφορες άλλες απόψεις μέσα στο ίδιο κίνημα, αλλά ουσιαστικά όλες συμφωνούσαν στην ανάγκη για λύσεις στις σύγχρονες απαιτήσεις με τη χρήση μοντέρνων υλικών, δομικών στοιχείων μαζικής παραγωγής και εκβιομηχάνισης των κατασκευών.
Ο φονξιοναλισμός υπήρξε η βάση, όπου όλοι συμφωνούσαν, αλλά ακόμη και εδώ παρατηρήθηκαν αντιρρήσεις στην αναζήτηση μιας αρχιτεκτονικής απελευθερωμένης από τους περιορισμούς του παρελθόντος, της αισθητικής αλλά και της χρήσης.
Κάποιοι μέσα στο Κίνημα υποστήριζαν ότι η πιο καθαρή αρχιτεκτονική ήταν αυτή που παρέμεινε στα χαρτιά , η ακόμη και στο μυαλό, άφθαρτη από την περιπέτεια της υλοποίησης της, μέσα σε μια ακατάστατη κοινωνία.
Τα επιτεύγματα και οι κύριοι εκπρόσωποι
Μέχρι το 1927 στην Έκθεση της Στουτγκάρδης, ο Διεθνής Μοντερνισμός έδωσε το παρόν του, με τη συναίνεση …. Ως προς τη μορφή της μοντέρνας αρχιτεκτονικής και του design: λευκά , ευθύγραμμα κτίρια με στενά παράθυρα από μέταλλο, γυαλί και μπετόν, έγιναν το υπόδειγμα των στόχων της μοντέρνας αρχιτεκτονικής.
Έτσι το κίνημα που επιζητούσε να καταργήσει το στυλ, δημιούργησε απλά μια δική του εικόνα, που με τη σειρά της πίεζε για την αποδοχή της. Με σκοπό την αποκήρυξη των ακαδημιών και ινστιτούτων αρχιτεκτονικής, δημιούργησε τις δικές του θεωρίες, τα δόγματα και την παιδαγωγική καθιέρωση: το Bauhaus του Walter Gropius έγινε το πρότυπο της εκπαίδευσης, έθεσε την ατζέντα και οι συγγραφείς ανέπτυξαν θεωρίες για μια συνεχή, λογική και αναπόφευκτη ανάπτυξη του Μοντερνισμού από τα ‘λειτουργικά’ κτίρια των 18ου και 19ου αιώνων των λεγόμενων ‘πρωτοπόρων’ του σχεδιασμού.
Η αρχιτεκτονική που δεν ταίριαζε απόλυτα σ’ αυτή την άρραφη ‘ιστορία’ αγνοήθηκε, ένας ανατριχιαστικός παραλληλισμός με τον πολιτικό ολοκληρωτισμό του 20ου αιώνα και τις μεθόδους του.
Μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Μοντερνισμός , έγινε το δόγμα της αρχιτεκτονικής, μέχρις ότου νέες προκλήσεις εμφανίστηκαν από νεωτεριστικούς αποστάτες (Philip Johnson), συνηγόρους της αντίθεσης και της αντίφασης (Venturi) μέχρι τους πρωταγωνιστές της νεο-ορθολογικής αρχιτεκτονικής (σχολή Ticino).
Αυτό που είναι σαφές είναι ότι οι εμμονές του Μοντέρνου Κινήματος (που έμοιαζε με θρησκεία ή λατρεία) με την εικόνα που έγινε αντιληπτή ως Μοντερνισμός, εξάλειψε τη χειροτεχνία, σπατάλησε ενέργεια σε υπέρμετρο βαθμό και δημιούργησε ανάγκες για υψηλού κόστους συντήρηση. Το Μοντέρνο Κίνημα προήγαγε κτίρια που δεν ταίριαζαν στο περιβάλλον τους αλλά ούτε και 'τηρούσαν' τις υποσχέσεις των πρωταγωνιστών τους.
Επίσης στην προσπάθεια του για να θέσει κανόνες αισθητικής βασιζόμενους στην αφαιρετικότητα και την αναζήτηση σχημάτων και μορφών, κατάφερε τελικά να μη γίνει αποδεκτό από το ευρύ κοινό.
Ο διεθνής χαρακτήρας και οι αρχές του που νίκησαν τον χρόνο
Πρέπει οπωσδήποτε να τονιστεί η διεθνιστική φύση του Μοντέρνου Κινήματος, που συνάδει απόλυτα με την παγκοσμιοποίηση που επικρατεί σήμερα. Τα καινοτόμα σπίτια των μοντερνιστών με τις μεγάλες τζαμαρίες, τους συνεχείς χώρους, την κομψή επίπλωση από ελαφρά υλικά για να μην αποτελούν εμπόδιο στη ροή του χώρου, μπορούν να ενταχθούν οπουδήποτε, αρκεί να μην αγνοούνται εντελώς οι τοπικές ιδιομορφίες, πράγμα που συμβαίνει σήμερα αρκετά συχνά.
Θα ήταν άδικο να μη τονιστούν τα θετικά σημεία στις βασικές ιδέες του Κινήματος που γι’ αυτό το λόγο έχουν επιβιώσει: ο ελεύθερος σχεδιασμός των χώρων, που σήμερα βρίσκει εφαρμογή στα loft των αστικών κέντρων, τα μεγάλα ανοίγματα που συμβάλλουν στην απεριόριστη θέα, στο άπλετο φως και στην ενοποίηση εσωτερικών κι εξωτερικών χώρων, ώστε η φύση να εισέρχεται στα καθιστικά, η χρήση υλικών προερχόμενων από την τεχνολογική εξέλιξη.
Ο Kazimir Severinovich Malevich γεννήθηκε το 1878, κοντά στο Κίεβο. Σπούδασε στο Ινστιτούτο ζωγραφικής, γλυπτικής και αρχιτεκτονικής της Μόσχας το 1903
Το έργο του μεταξύ των ετών 1910-1920 ήταν επηρεασμένο από τον Κυβισμό και τον φουτουρισμό.
Το 1915 στον εκθεσιακό χώρο 0.10, στο Petrograd εισήγαγε τον Σουπρεματισμό, δηλαδή μια γεωμετρική, αφηρημένη ζωγραφική, όπου απλά γεωμετρικά σχήματα 'γεμισμένα' με 'επίπεδα' χρώματα, δημιουργούσαν συνθέσεις μέσα σε λευκό φόντο.
Ο ίδιος περιέγραψε τη δουλειά του «ως την υπεροχή του καθαρού συναισθήματος» (The supremacy of pure emotion) και έγραψε και ένα επεξηγηματικό βιβλίο, με τίτλο From Cubism to Suprematism:The New Painterly Realism (1915).
Mαύρο τετράγωνο, 1915 (πηγή εικόνας: wikipedia.org)
Μετά την επανάσταση (1918) η Σοβιετική κυβέρνηση ενθάρρυνε πολλούς καλλιτέχνες να αναλάβουν διοικητικές και ακαδημαϊκές θέσεις. Έτσι, ο Malevitch, ξεκίνησε να διδάσκει στα πρώτα δημόσια ελεύθερα εργαστήρια της Μόσχας. Τα εργαστήρια αυτά ήταν οι προπομποί των VKHUTEMAS. Στη συνέχεια το 1919 αντικατέστησε τον Marc Chagall και ανέλαβε καθήκοντα διευθυντή στο ινστιτούτου Vitebsk. Τον επόμενο χρόνο, ο Malevich μαζί με μαθητές του από τη σχολή Vitebsk ιδρύσαν την ομάδα Unοvis, με την οποία συνεργαστήκαν ο El Lissitzky και ο Nikolai Suetin. Μετά το 1919 άρχισε να απομακρύνετε από τη ζωγραφική και να πειραματίζεται με τις τρισδιάστατες εφαρμογές του Σουπρεματισμού σχεδιάζοντας πόλεις, μικρές μονάδες κατοίκησης και κατασκευάζοντας αρχιτεκτονικά προπλάσματα.
Από το 1922 έως το 1927 δίδαξε στο ινστιτούτο του Petrograd (Institute of Artistic Culture) και μεταξύ των ετών 1924 και 1926 εργάστηκε κυρίως πάνω στα αρχιτεκτονικά προπλάσματα (μακέτες) με τους μαθητές του. Με την επιστροφή του στο Petrograd (το 1922) άρχισε να σχεδιάσει και κεραμικά αντικείμενα καθημερινής χρήσης, εμφανώς επηρεασμένα από τον σουπρεματισμό. Τα κεραμικά αυτά κατασκευάζονταν από το κρατικό εργοστάσιο πορσελάνης Lomonοsov.
Σταχτοδοχείο. (πηγή εικόνας: http://www.lomonosov-russia.com)
Κύπελο καφέ και πιατάκι. (πηγή εικόνας: http://www.lomonosov-russia.com)
Οι ιδέες του Malevitch έγιναν ξεπέρασαν τα σύνορα της Σοβιετικής Ένωσης, μέσω ενός βιβλίου του Bauhaus, με τίτλο "The Non-Objective World" (1927).
Ο Malevivh πέθανε το 1935, στο Λένινγκραντ.
Δείτε Online ένα δωρεάν βιβλίο αφιερωμένο στις πορσελάνες Lomonosov: Lomonosov. Porcelain Manufacture. St. Petersburg. 1744-1994
Βασική πηγή πληροφοριών άρθρου: Μουσείο Guggenheim