Ο Ιταλός Ettore Sottsass αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους σχεδιαστές του 20 αιώνα. Το έργο που άφησε πίσω του περιλαμβάνει μια μεγάλη συλλογή από έπιπλα, κοσμήματα, γυάλινα αντικείμενα, φωτιστικά και μηχανήματα γραφείου. Γεννήθηκε στην πόλη Innsbruck από Ιταλούς γονείς. Πέρασε τα παιδικά του χρόνια στην πόλη Trento και το 1928 μετακόμισε στο Τορίνο, όπου και ξεκίνησε να σπουδάζει αρχιτεκτονική στο πολυτεχνείο της πόλης (1934). Αποφοίτησε το 1939.
Ως στρατιώτης στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο (1943) έζησε στο Μαυροβούνιο, και εκεί βρήκε την ευκαιρία να δημιουργεί σχέδια για ρούχα, τα οποία τυπώνονταν σε τοπικά εργαστήρια. Μετά το τέλος του πολέμου, ξεκίνησε συνεργασία με την ομάδα των αρχιτεκτόνων Giuseppe Pagano στο Τορίνο. Το ενδιαφέρον του για τα δυσδιάστατα σχέδια βρήκε διέξοδο στη σχεδίαση εξωφύλλων και κασκόλ.
Το 1946 μετακόμισε στο Μιλάνο, όπου μαζί με τον Bruno Munari οργάνωσαν το πρώτο διεθνές σόου αφηρημένης τέχνης. Το δικό του γλυπτό έργο, συνδύαζε στοιχεία του κινήματος του νεοπλαστικισμού με στοιχεία σουρεαλιστών καλλιτεχνών. Το 1950, άρχισε να πειραματίζεται με το υλικό Plywood, με το πλαστικό και τα μέταλλα και να προσεγγίζει τις οργανικές φόρμες.
Στην μαζική παραγωγή προϊόντων μπήκε δυναμικά μετά το 1955. Τα 1956 εργάστηκε για αρκετούς μήνες στο στούντιο του George Nelson στη Νέα Υόρκη. Η εμπειρία του από την Αμερική, του έδωσε την ευκαιρία να αντιληφθεί την έννοια της μαζικής παράγωγης και την αξία της ταχύτητας στον ανεπτυγμένο κόσμο ενώ ήρθε και σε επαφή με την ποπ αρτ και τον αφηρημένο εξπρεσιονισμό.
Το 1957, ξεκίνησε συνεργασία με την εταιρεία Olivetti. Το γνωστότερο ίσως δημιούργημά του, αφόρα την γραφομηχανή Valentine, η οποία ήταν ελαφριά, κατασκευασμένη από κόκκινο πλαστικό και σύντομα έγινε ένα από τα σημαντικότερα σύμβολα της εποχής της.
Η γραφομηχανη Valentine (1969), πηγή εικόνας: www.wikipedia.com
Ο Sottsass επηρεαζόταν από τα ταξίδια του. Το 1961 ταξίδεψε στην Ινδία και αμέσως μετά σχεδίασε μια σειρα κεραμικών αντικειμένων τα οποία ονόμασε «The Ceramics of Darkness». Το 1965 σχεδίασε μια σειρά επίπλων για την εταιρεία Poltronova: γνωστό έργο είναι το Lotus table, το οποίο θυμίζει το πόδι του Μίκυ Μάους.
Καθώς ο Sottsass χρησιμοποιούσε την οπτική γλώσσα αλλά και επαναπροσδιόριζε γνωστά αντικείμενα αλλά με καινούργια οπτική, θεωρήθηκε πρωτοπόρος του μεταμοντερνισμού. Άλλωστε, μπορούσε άνετα να κινείτε μεταξύ του χώρου της τέχνης, της χειροτεχνίας και του design.
Στις αρχές του 70 δημιούργησε λιγοστά μόνο σχέδια για μαζική παράγωγη. Το 1975 ξεκίνησε να συνεργάζεται με το Studio Alchymia. Όμως λόγω της "ιδεολογικής" διαφωνία του με τον Alessandro Mendini, εγκατέλειψε την ομάδα το 1981. Σύντομα δημιούργησε την γνωστή ομάδα Memphis και την ομάδα Sottsass Associati. Το πρώτο του αρχιτεκτονικό έργο ολοκληρώθηκε το 1990.
Τα τελευταία καθίσματα που σχεδιάστηκαν από το Sottsass
Σαμπανιέρα (1979) σχεδιασμένη από το Sottsass για τον οίκο Alessi
Γνωρίζετε ότι το δάπεδο είναι το δομικό στοιχείο που επιβαρύνεται περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο στοιχείο του εσωτερικού χώρου; Ποιά είναι όμως τα βασικά κριτήρια επιλογής του καταλληλότερου δαπέδου;
ΒΑΣΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΔΑΠΕΔΩΝ
Οι ιδιότητες του υποστρώματος και του φέροντος σκελετού
Πριν ξεκινήσουμε να αναζητούμε τον τύπο και το υλικό του δαπέδου, θα πρέπει πρώτα να εξασφαλίσουμε ότι το κτίριο, από άποψη στατικότητας, είναι κατάλληλο ώστε να "φέρει" το βάρος του δαπέδου. Στις σημερινές κατασκευές, το κριτήριο αυτό πληρείται πάντοτε. Δε συμβαίνει όμως το ίδιο στις παλαιότερες κατασκευές και ιδίως στα παραδοσιακά κτίσματα, όπου το δάπεδο στηρίζονταν για παράδειγμα σε ξύλινα δοκάρια.
Μερικά υλικά δαπέδων, όπως η πέτρα είναι βαριά ενώ κάποια άλλα, όπως το βινύλιο είναι πολύ ελαφριά. Το δάπεδο, επίσης θα πρέπει να συνεργάζεται με το υπόστρωμα και ιδίως κατά τη συστολή/ διαστολή του.
Το κόστος του δαπέδου
Το κριτήριο αυτό είναι σύνθετο και περιλαμβάνει την αρχική αγορά του υλικού, το κόστος τοποθέτησης, τη διάρκεια ζωής και τέλος το κόστος συντήρησης. Για παράδειγμα, ένα δάπεδο, το οποίο είναι οικονομικό στην αγορά του, μπορεί να προκύψει τελικά ακριβότερο αν η διάρκεια ζωής του είναι μικρή ή απαιτεί συνεχώς συντήρηση και επισκευές.
Στο βιβλίο "Θέματα Οικοδομικής' του Ε.Μ.Π (1999) εντοπίσαμε μια γενική κατάταξη των δαπέδων ανάλογα με το κόστος τους (από το ακριβότερο προς το φθηνότερο) και αφορούν υλικά της ίδιας ποιότητας:
Οι ιδιότητες του δαπέδου
Το δάπεδο πρέπει να προσφέρει ηχοαπορροφητικότητα δηλ. να απορροφά τους παραγόμενους θορύβους (ηχομόνωση από αερόφερτους και χτυπογενείς θορύβους), θερμομόνωση να εμποδίζει δηλ. τη μετάδοση της θερμοκρασίας και μικρή απορροφητικότητα, δηλ. να μην απορροφά τα διάφορα υγρά που ενδεχόμενα χύνονται επάνω του.
Από τα υλικά δαπέδου, μόνο η μοκέτα έχει καλή ηχοαπορροφητικότητα καθώς απορροφά τους ήχους και μεγάλο μέρος των κρότων.
Αντοχή στη φθορά
Ο κάθε χώρος έχει διαφορετικές απαιτήσεις αντοχής. Για παράδειγμα, αν πρόκειται για την επένδυση μιας σκάλας σε ένα δημόσιο κτιρίου, από την οποία θα διέρχονται δεκάδες επισκέπτες καθημερινά, τότε το υλικό που θα επιλεγεί θα πρέπει να έχει μεγάλη αντοχή στις μηχανικές καταπονήσεις. Αντίθετα, αν πρόκειται για ένα δάπεδο στο υπνοδωμάτιο μιας κατοικίας, οι απαιτήσεις αντοχής είναι σαφώς μικρότερες.
Συνεπώς θα πρέπει να συνυπολογίζεται αφενός τη χρήση του χώρου και αφετέρου την αντοχή του δαπέδου στη φθορά, στις μηχανικές καταπονήσεις (βάδισμα ανθρώπων, μετακίνηση και χτυπήματα από διάφορα αντικείμενα κ.λπ.), στις χημικές επιδράσεις των απορρυπαντικών, των οξέων κ.λπ., στο χρόνο και τη φωτιά.
Αντοχή στην υγρασία
Στους υγρούς χώρους καθώς και στα δάπεδα που βρίσκονται σε εξωτερικό χώρο, τα υλικά του δαπέδου θα πρέπει να έχουν αντοχή στην επίδραση του νερού και της υγρασίας. Η επιλογή του δαπέδου από υλικά αδιαπέραστα από το νερό (πλακάκια, μάρμαρο, βινυλικά δάπεδα) δεν επαρκεί. Ειδική προστασία χρειάζεται στους αρμούς, στα σοβατεπιά και στις βάσεις των ειδών υγιεινής.
Ασφάλεια και ολισθηρότητα
Το δάπεδο, δεν πρέπει να είναι ολισθηρό, είτε σε φυσιολογικές συνθήκες είτε όταν βρέχεται. Βέβαια, το κριτήριο γίνεται ακόμα πιο ισχυρό, όταν πρόκειται για υγρούς χώρους (πχ. Στο μπάνιο) ή για το χώρο γύρω από την πισίνα.
Η ολισθηρότητα του δαπέδου εξαρτάται από τα εξής στοιχεία:
Δυνατότητα ένταξης ηλεκτρολογικών/ μηχανολογικών εγκαταστάσεων
Αν σκοπεύετε να τοποθετήσετε ενδοδαπέδια θέρμανση τότε το δάπεδο πρέπει να υποστηρίζει αυτού του είδους την εγκατάσταση. Το ίδιο ισχύει και για πολλούς γραφειακούς χώρους, όπου κάτω από το δάπεδο θα πρέπει να διέρχονται τα κανάλια των καλωδίων.
Αισθητική
Το κριτήριο της αισθητικής πρέπει πάντα να συνυπολογίζεται μαζί με τα υπόλοιπα κριτήρια και ποτέ δεν πρέπει να αποτελεί το βασικό κριτήριο επιλογής δαπέδου. Δεν έχει νόημα για παράδειγμα, να τοποθετήσουμε ένα όμορφο αλλά ευαίσθητο δάπεδο σε ένα χώρο από τον οποίο διέρχονται πολλά άτομα καθώς το δάπεδο σύντομα θα χαλάσει.
Τα καλώδια αποτελούν μια μοναδική λύση ανάρτησης αντικειμένων, φωτογραφιών, σημειώσεων, έργων τέχνης, κλπ.
Τα τελευταία χρόνια, στο σχεδιασμό του εσωτερικού χώρου παρατηρούμε αντικατάσταση της παραδοσιακής μορφής τοιχοποιίας (από τούβλα) με τη χρήση ελαφρύτερων τοίχων, μικρότερου πάχους και βάρους.
Πρόκειται για τους τοίχους από γυψοσανίδες. Η μέθοδος δόμησης με γυψοσανίδες συχνά ονομάζεται ξηρή δόμηση.
Το 1894 ο Αμερικανός Augustin Sacket δημιούργησε ένα νέο υλικό δόμησης χρησιμοποιώντας ορυκτό γύψο και κετσέ από χαρτί, που εξελίχθηκε στο πλέον σύγχρονο υλικό δόμησης. Σήμερα, οι γυψοσανίδες ή γυψόπλακες κατασκευάζονται με ορυκτό γύψο (ο οποίος ανακατεύεται με φυτικές ίνες ή πριονίδια ξύλου και νερό) και επενδύεται και από τις δύο πλευρές με πεπιεσμένο χαρτί.
Με τη χρήση γυψοδανίδων, μπορούν να δημιουργηθούν εσοχές στους τοίχους και να τοποθετηθεί κρυφός φωτισμός (πίσω από τις γυψοσανίδες)
Οι γυψοσανίδες προσφέρουν γρήγορη, καθαρή και οικονομική δόμηση, φιλική στο χρήστη. Είναι υλικό πυράντοχο και μη αναφλέξιμο και μπορούμε να τις χρησιμοποιήσουμε για πυροπροστατευτικά χωρίσματα, επενδύσεις τοίχων, προστατευτικές επενδύσεις μεταλλικών δομικών στοιχείων κλπ.
Οι τοίχοι από γυψοσανίδα έχουν περιορισμένο βάρος και δεν επιβαρύνουν το σκελετό των κτιρίων ιδιαίτερα στις ανακαινίσεις. Έχουν καλές μηχανικές αντοχές, που μπορούν να βελτιωθούν περισσότερο με ίνες, πλέγματα ινών ή ειδικά τεμάχια για την προστασία ακμών, γωνιών, κτλ.
Τα ελαφρά αυτά χωρίσματα, χρειάζονται ένα σκελετό (από μέταλλο ή ξύλο) πάνω στον οποίο να στερεωθούν οι γυψοσανίδες. Η τελική κατασκευή έχει μικρό πάχος και έτσι προσφέρεται περισσότερος ωφέλιμος χώρος στο εσωτερικό των κτιρίων.
Με γυψοσανίδες μπορούν να δημιουργηθούν σύνθετες κατασκευές με εσοχές και ράφια.
Στο ενδιάμεσο κενό (δηλαδή μεταξύ δύο γυψοσδανίδων) μπορούν να τοποθετηθούν κατάλληλα υλικά προσφέροντας θερμομόνωση, ηχομόνωση και πυροπροστασία. Εκεί ενσωματώνονται όλες οι μηχανολογικές, ηλεκτρολογικές και υδραυλικές εγκαταστάσεις.
Οι επιφάνειες των τοίχων δε χρειάζονται σοβάτισμα και μπορούμε να τοποθετήσουμε πλακίδια, να βάψουμε, να επενδύσουμε με ταπετσαρία ή άλλα διακοσμητικά υλικά. Ακριβώς, επειδή ο τοίχος δεν χρειάζεται σοβάτισμα, το κτίσιμό του, είναι πολύ γρηγορότερο απο το κτίσιμο με τούβλα.
Οι γυψοσανίδες κόβονται εύκολα με κοινό κοπίδι ή ξυλοπρίονο, ανάλογα με το πάχος των σανίδων και οι οπές ανοίγονται με κυκλικό κοπίδι ή τρυπάνι. Οι γυψοσανίδες είναι ευπαθείς στην υγρασία, και για αυτό δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται σε υγρούς χώρους, όπως για παράδειγμα στο χώρο του μπάνιου. Στην περίπτωση αυτή, επιλέγεται η τσιμεντοσανίδα.
Τα υαλότουβλα αποτελούν ένα υλικό τοιχοποιίας με πολλά πλεονεκτήματα και μπορούν να αντικαταστήσουν τα κοινά τούβλα.
Βέβαια, λόγω των μοναδικών ιδιοτήτων τους, όπως για παράδειγμα της φωτοδιαπερατότητας, έχουν πολύ περισσότερες εφαρμογές από τα κοινά τούβλα, τόσο στον εξωτερικό όσο και στον εσωτερικό χώρο.
Το κύριο χαρακτηριστικό τους είναι ότι περιορίζουν την θέαση μεταξύ δύο χώρων, ενώ ταυτόχρονα επιτρέπουν σε μεγάλο μέρος του φυσικού φωτός να διέρχεται μέσα από αυτά. Ακριβώς επειδή η μάζα τους είναι γυάλινη, τα υαλότουβλα μπορεί να είναι διαφανή, έγχρωμα, με αμμοβολή, με συνθέσεις fusing, χειροποίητα αλλά και να δημιουργούν μια ολόκληρη παράσταση.
Τα υαλότουβλα σπάνια είναι συμπαγή, καθώς στο εσωτερικό τους υπάρχει κενό αέρα. Το τυπικό τους σχήμα είναι αυτό του ορθογώνιου παραλληλεπιπέδου και η συνηθέστερη διάσταση 19Χ19Χ7εκ.
Συνήθως, τα υαλότουβλα τοποθετούνται έτσι ώστε να παραμένουν σε σταθερή θέση. Παρόλα αυτά υπάρχει η δυνατότητα δημιουργίας παραθύρου (με ανάκλιση) με 1,2 ή 4 υαλότουβλα.
Εκτός από τα κοινά υαλότουβλα, υπάρχουν και τα καμπύλα, τα γωνιακά (90 μοιρών) και τα τερματικά. Τα τερματικά υαλότουβλα χρησιμοποιούνται στην άκρη του τοίχου όταν αυτή πρέπει να είναι ελεύθερη μέσα στο χώρο.
Διαχωριστικός τοίχος απο υαλότουβλα που δημιουργεί μια προστατευμένη περιοχή γύρω από το χώρο του ντούζ. Η μία άκρη του τοίχου είναι ελευθερη και έτσι χρησιμοποιήθηκαν τερματικά υαλότουβλα.
Τα βασικότερα πλεονεκτήματα των υαλότουβλων είναι:
Συνήθως τα υαλότουβλα αντικαθιστούν τα παράθυρα, ειδικά σε πλευρές κτιρίων όπου απαγορεύεται το άνοιγμα τυπικών παραθύρων. Όταν, για παράδειγμα, η πλευρά ενός κτιρίου συνορεύει με άλλο οικόπεδο τότε στην πλευρά αυτή απαγορεύεται η δημιουργία παραθύρων, μπαλκονιών, κλπ. Σε αυτήν την περίπτωση μπορεί να αντικατασταθεί ένα τμήμα της τουβλοδομής από υαλότουβλα.
Ένας ολόκληρος τοίχος στο μπάνιο κτίστηκε με υαλότουβλα. Τα υαλότουβλα εμποδίζουν τη θέα απο έξω προς τα μέσα, ενώ ταυτόχρονα επιτρέπουν στο φυσικό φώς να εισέρχεται στο χώρο.
Πολύ συνηθισμένη εφαρμογή, βρίσκουν τα υαλότουβλα, στις κουζίνες και ειδικά όταν απαγορεύεται η δημιουργία ανοιγμάτων για πολεοδομικούς λόγους.
Με τα υαλότουβλα, δεν μπορούμε να δημιουργήσουμε φέροντες τοίχους. Δηλαδή τα υαλότουβλα, δεν μπορούν να στηρίζουν για παράδειγμα την στέγη, ή ένα βατό πατάρι.
Ανάμεσα στα υαλότουβλα, δημιουργείται πάντα αρμός (5mm- 10mm). Το υλικό του αρμού πρέπει να είναι ελαστικό και ανθεκτικό στην υγρασία. Επειδή ο τοίχος από υαλότουβλα δεν σοβατίζεται, θα πρέπει οι οριζόντιοι και κάθετοι αρμοί να έχουν ίδιο πάχος. Για το λόγο αυτό χρησιμοποιούνται σταυροί αρμολόγησης, οι οποίοι μετά το τέλος της κατασκευής δεν αφαιρούνται.
Τέλος εκτός από τα υαλότουβλα, υπάρχουν και οι υαλόπλακες, που τοποθετούνται σε τμήματα δαπέδων, προκειμένου να επιτρέπουν στο φυσικό φώς να εισέρχεται σε σκοτεινούς υπόγειους χώρους. Οι υαλόπλακες είναι ανθεκτικές στην πίεση αλλά και στις καιρικές συνθήκες.
http://www.flickr.com/photos/shanegorski/2432292643
Οι κουρτίνες παίζουν ζωτικό ρόλο στην εμφάνιση του χώρου σας, καθώς συμμετέχουν καθοριστικά στη διαμόρφωση του.
Μια επιτραπέζια λάμπα εκπέμπει πάντα το δικό της μυστήριο, είτε πρόκειται για πορτατίφ, είτε για λάμπα γραφείου ή καθιστικού.